Hoe kun je je minder snel ergeren aan mensen?

Hoe kun je je minder snel ergeren aan mensen?

“Hoe zorg ik ervoor dat ik me minder snel erger aan andere mensen?”

Waar komt je ergernis vandaan?

Op weg hierheen zat Albert in de stiltecoupé. Vervolgens komt er iemand bellend binnen. Natuurlijk wist Albert op dat moment al dat we het over ergernissen zouden hebben, dus bedacht hij zich: ‘Nu kan ik alles wat ik straks ga uitleggen ook op mezelf toepassen’.

Toen Albert merkte dat hij zich ergerde, stond de belerende persoon in hem op en zei: “Mevrouw, realiseert u zich dat u in de stiltecoupé zit en dat hier niet gebeld mag worden?”

Hij stoorde zich aan het feit dat hij zich stoorde. Het eerste wat hij merkte, was dat iemand zijn gebied in gevaar bracht. Omdat het de stiltecoupé was, vond hij dat hij het volste recht had om dat gebied te verdedigen. Het voelde alsof de ander aan zijn ruimte zat.

Albert merkt dat hij vooral gefrustreerd raakt als zijn ruimte beperkt wordt. Hij vindt het heel lastig om zichzelf of andere mensen te begrenzen. Als iemand in de trein veel ruimte inneemt en hij kan zijn eigen ruimte niet aangeven, dan ontstaat er bij hem frustratie.

Deze frustratie is terug te leiden naar de jeugd van Albert. Hij ervaarde al op een hele jonge leeftijd dat hij geen keuzemogelijkheid heeft. Zijn vader ging het huis uit toen hij acht was. Hierdoor is hij zich verantwoordelijker gaan voelen voor zijn gezin en zijn moeder. Hij kon niet echt meer kind zijn en heeft daar veel van zijn eigen ruimte ingeleverd.

Dit alles heeft hem ook wel iets opgeleverd. Hij was een heel braaf, meegaand, begripvol en empathisch kind. Hij was absoluut niet lastig, want zijn moeder had het al druk genoeg. Daardoor was er voor hem onvoldoende ruimte. Hij maakte zich kleiner dan hij bedoeld was. Door dit alles heeft hij er nog altijd moeite mee als zijn ruimte beperkt wordt.

Hoe komt het dat we ons ergeren aan andere mensen?

Als Tonny zich ergens aan ergert, is dat vaak niets meer dan een uitlaatklep. Het heeft niets met de situatie of de persoon te maken. Hij moet vooral gewoon even wat spanning kwijt. Vaak doet hij dat in de vorm van een zeikkwartiertje bij een veilig gezelschap. Dan is hij het weer kwijt en staat hij weer boven zijn irritaties.

Vaak ontstaat irritatie doordat je iemand anders ziet en jezelf met die persoon vergelijkt. Soms herken je iets in die persoon wat je zelf ook hebt. Vaak is het iets waar je niet zo blij mee bent. De ander houdt je een spiegel voor en dat irriteert je.

Het kan ook dat de ander iets heeft wat jij totaal niet hebt. Je voelt je er ook heel blij mee dat je het niet hebt. Maar diep van binnen irriteert het je dat het geen onderdeel van je is.

Ergernis en het Dunning-Kruger effect

Tonny kan zich enorm ergeren aan domme mensen. Volgens Albert komt dat doordat Tonny een onverzadigbare behoefte aan kennis heeft. Die kennis brengt hem heel veel. Het is de brandstof van zijn carrière geweest. Podcasten, schrijven, video’s maken, presentaties geven, cursussen maken. Kennis delen is zijn missie. Dit alles begint met kennis vergaren.

In principe is Tonny een soort coach: hij leert mensen over online marketing. In de afgelopen tien jaar zag hij de coachwereld opkomen. Van de eerste personen die business advies gaven tot de duizenden die er nu zijn. Iedereen is tegenwoordig coach. En daar heeft Tonny soms wat problemen mee.

Je ziet steeds meer dat mensen met weinig kennis van alles prediken. Ze proberen boven de materie te staan. Terwijl ze die materie nog niet zelf hebben ervaren. Daar zit de irritatie. Tonny heeft het zelf juist altijd heel belangrijk gevonden om niet zomaar dingen in de wereld te slingeren waarvan hij zelf niet goed weet waar het over gaat. Veel coaches op social media denken er niet zo over en delen dagelijks informatie die ze zelf maar half begrijpen.

Laatst las Tonny een artikel over het Dunning-Kruger effect. Volgens de theorie van Dunning-Kruger kun je de maatschappij verdelen in twee groepen mensen: competente mensen en incompetente mensen. Competente mensen zijn dusdanig competent dat ze van zichzelf weten hoe competent ze zijn. Incompetente mensen zijn dusdanig incompetent dat ze niet van zichzelf weten hoe incompetent ze zijn.

Er stond een prachtige in dat artikel: “In de wereld van social media lopen incompetente mensen over van zelfvertrouwen en zijn competente mensen terughoudend.” Dat is heel kenmerkend voor deze tijd. Mensen roepen van alles over onderwerpen waar ze overduidelijk geen verstand van hebben. Mensen die wel wat over dat onderwerp weten, vinden het vaak de moeite niet waard om de discussie aan te gaan.

Tonny heeft altijd veel waarde gehecht aan kennis en weten waar je het over hebt. Daarom ergert hij zich als mensen van alles roepen, zonder te weten waar ze het nu echt over hebben.

Hoe ga je om met irritatie?

Als je beter wilt leren omgaan met irritatie, begint dat bij jezelf. Wees daar heel eerlijk en openhartig over. Als iets je echt raakt, komt dat waarschijnlijk doordat er iets is wat je nog geen plek hebt gegeven.

Je kunt onder alle omstandigheden meebewegen met het leven. In het geval van het treinincident van Albert moet hij zijn grenzen aangeven. Als je je ergert, is dat een teken dat je vanuit contact met jezelf moet kunnen zeggen: “Zou je je telefoon uit willen zetten of in een andere coupé willen gaan zitten?”

Het is belangrijk om je irritatie los te koppelen van de persoon waar je je aan ergert. Het is jouw irritatie en je zult er dus zelf iets mee moeten doen. Ga daarom eerste bij jezelf te raden waar de irritatie vandaan komt.

Als iemand anders jou irriteert, kun je diegene daar eigenlijk voor bedanken. Die ander helpt je om in te zien waar jouw gevoelige plek zit. Als je je ergens aan ergert, is dat een gelegenheid om zelf te groeien en te ontwikkelen. Wanneer je dat meteen naar de ander toe slingert, doe je er zelf te weinig mee.

Merk je dat je je ergert aan mensen? Ga dan eerst bij jezelf te rade waar dat vandaan komt. Het zit in jezelf. Je verandert iemand anders niet met jouw irritatie. Het raakt alleen jou.

Wat doe je als je je ergert?

Omgaan met irritaties begint met onderzoeken waar het vandaan komt. Vervolgens kun je kijken wat je met de irritatie wilt doen. Vind je het dusdanig belangrijk dat het anders zou moeten zijn? Wil je er jouw strijd van maken en het proberen te veranderen? Dan kun je het gaan aanvechten. Het kan ook heel goed dat je het niet de moeite waard vindt om iets aan de irritatie te doen.

Tonny maakt deze afweging de laatste tijd regelmatig. Hij heeft een podium en kan een boodschap de wereld insturen. Soms ziet hij een bepaald onrecht. Iets waar hij het niet mee eens is. Bijvoorbeeld hoe het eraan toe gaat in de coaching sector. Dan maakt hij daar zijn strijd van. Maar hij denkt er ook vaak over na of iets wel zijn strijd moet zijn.

Als je je ergert aan iemand, kun je je afvragen wat je precies zou willen veranderen. En hoe groot is de kans dat de ander ook verandert? Moet je de hele wereld opnieuw opvoeden zodat ze jouw kijk op de wereld krijgen? Of ben je andere mensen aan het opvoeden, zodat ze zich gaan schikken naar hoe jij vindt dat ze moeten zijn?

Is iets echt jouw strijd en zie je iets wat je graag wilt veranderen? Ga er dan vooral voor. Maar als dat niet het geval is, heb je alleen maar jezelf met de irritatie. Soms moet je er gewoon mee akkoord gaan dat andere mensen anders zijn dan jij. En dat niet iedereen zich schikt naar jouw beeld van de wereld.

Als het jou veel energie kost en je weet van tevoren dat het toch niet gaat veranderen, dan klopt het niet meer met elkaar. Dan moet je leren om het los te laten. Er lopen 7 of 8 miljard mensen op deze planeet rond. En ze zijn allemaal uniek. Jij bent uniek, dus de ander is per definitie anders dan jij.

Last van irritatie? Doorbreek het patroon!

Wanneer je je ergert aan mensen, kan het heel goed helpen om de afleiding op te zoeken. Om uit het patroon te stappen. Irritatie levert meestal niet het gewenste resultaat. En agressie ook niet. Het is vaak iets kortstondigs wat je inzet om je punt te maken.

Merk je dat je blijft hangen in de irritatie? Doorbreek het patroon dan. Albert gebruikte dat vaak bij zijn dochters. Bijvoorbeeld wanneer ze boos waren of onderling ruzie maakten over een shirtje. Dan vroeg hij iets als: “Weet je eigenlijk wel wat voor kleur sokken je aan hebt?” Vaak is een gekke vraag genoeg om het patroon te doorbreken en alle irritatie te laten verdwijnen.

Lukt het je niet om je irritatie kwijt te raken door het patroon te doorbreken? Dan kun je de irritatie altijd nog gebruiken als een energiebron. Wanneer je je ergert aan andere mensen, wek je energie in jezelf op. Je wilt er iets mee. Misschien wil je iets kapotmaken. Maar als je die energie toch hebt, kun je hem beter gebruiken om de stofzuiger te pakken, de zolder op te ruimen of de tuin om te gaan spitten. Maak gebruik van die energie!

Irritatie verhelpen door het te overdrijven

Het kan heel goed voorkomen dat je je mateloos ergert aan iemand waarmee je regelmatig in één ruimte zit. Bijvoorbeeld een collega of een familielid. Je kunt dan niet zomaar weglopen. Misschien heeft iemand een bepaalde tik. Bijvoorbeeld dat hij constant aan zijn neus punnikt. Jij stoort je eraan. Maar wat doe je dan?

Allereerst kun je bij jezelf nagaan waar het door komt. Maar om het te verhelpen, kun je ook provocatieve therapie toepassen. Door het gedrag heel nadrukkelijk na te doen. Je maakt er dan een soort spel van. Dan doorbreek je het voor jezelf en misschien ook voor de ander.

Wanneer je iets aan je irritatie wilt doen, kun je dat op een agressieve manier doen door je grenzen aan te geven. Je kunt het ook op een meer speelse manier aanpakken, door afleiding te creëren. Of je doet het door de irritatie te gaan overdrijven. Door het letterlijk te provoceren.

Hoe ga jij om met irritatie?

Veel mensen zien irritatie als iets statisch. Iemand anders roept irritatie in je op en dat gedrag moet over zijn. Je wilt die ander een lesje leren. Maar uiteindelijk is irritatie niets meer dan energie.

Wanneer iets je irriteert, wordt er iets in jou getriggerd. Daar moet je iets mee. Ga ook eens voor jezelf na hoe zwaar het weegt in je leven. Dan kun je dingen veel beter in het juiste perspectief plaatsen. Zo kun je een irritatie letterlijk en figuurlijk minder gewicht geven. Uiteindelijk is de keuze aan jou.

Een van de belangrijkste bronnen van irritatie is dat je het gevoel hebt dat je geen keuzemogelijkheid hebt. Maar je hebt altijd een keuze. 50 keer per minuut kun je kiezen of je meegaat in die irritatie of niet. Onderzoek op zijn minst waar de irritatie bij jou vandaan komt. Dan levert het uiteindelijk altijd iets op.