Stop met kinderen vergelijken - Unieke persoonlijkheid van je kind

Een van de kernwaarden van je leven

Ieder mens is uniek en iedereen is het waard om gewaardeerd te worden. Dat klinkt voor sommigen heel afstandelijk en theoretisch. Toch hebben we het hier over een van de kernwaarden van je leven. We hebben het hier over een stuk authenticiteit wat bij een ieder van ons zit ingebakken.

“Er is geen tweede persoon zoals jij. Daardoor ben jij een onmisbaar stukje van de wereld; jij doet er toe”

Een pril begin

Het ontdekken van jouw unieke persoonlijkheid is iets wat je in eerste instantie niet eens zelf doet. Het begint al van jongs af aan bij een heel kleine baby. Daar kan je al aan zien dat het een kind is met een eigen persoonlijkheid. Niet elke baby zal hetzelfde reageren en niet ieder kind valt te vergelijken met wat als standaard wordt beschouwd.

“Het prille begin van het leven is dan ook iets wat vol bewondering wordt bekeken”

Een maatstaf die als gemiddelde geldt

Op het moment dat je met een klein kind voor het eerst naar het consultatiebureau gaat word je al geconfronteerd met een aantal zaken. Zo is er een maatstaf die aangeeft wat het gemiddelde is waar een kind aan moet voldoen. Het gaat dan bijvoorbeeld over een gemiddelde leeftijd waarop een kind zich omdraait of een gemiddelde leeftijd waarop een kind begint te lopen.

Het mag duidelijk zijn. Al op het consultatiebureau bij de allerjongste kinderen wordt jouw kind vergeleken met datgene wat geldt als het gemiddelde.

Het vergelijken met anderen

Het is vanaf het moment dat een moeder in aanraking komt met andere moeders dat Het Grote Vergelijken begint. Dit houdt in dat de moeders hun kinderen met elkaar gaan vergelijken. Er wordt neergekeken op een kind wat pas op een latere leeftijd begint te kruipen en te lopen.

Ook wordt er kritisch gekeken op de motorische of sociale vaardigheden van andermans kinderen. Jouw kind moet niet te zeer onderdoen voor het gemiddelde. Je wil immers niet dat je er als moeder slecht vanaf komt in de beoordeling door andere ouders. De vraag is of dit Grote Vergelijken goed is.

Waarom ben je niet zoals je zus of broer

Het kind zelf heeft nog niet door op een dergelijke jonge leeftijd dat het continu wordt vergeleken met een als maatstaf geldend gemiddelde. Daarnaast heeft het kind nog niet door dat er voortdurend een vergelijking plaatsvindt met andere kinderen. Dat verandert op het moment dat het kind ouder wordt.

De ouders, en zeker die met meer kinderen, zullen geregeld verzuchten ‘Waarom ben je nou niet wat meer zoals je zus/broer’. Daarmee wordt eigenlijk indirect gezegd dat het kind niet goed genoeg is van zichzelf. De ander heeft bepaalde kwaliteiten die de ouders het liefste ook bij het kind in kwestie hadden gezien. Een basis wordt gelegd voor een leven met onzekerheid.

Wat nu als je zelf niet gewenst bent

Een kind wat het gevoel krijgt dat het zijn of haar hele leven wordt vergeleken met andere kinderen zal de indruk krijgen dat het niet gewenst is. Zijn of haar eigen unieke persoonlijkheid wordt minderwaardig en ondergeschikt geacht. Het kind zal zich schuldig voelen dat het niet voldoet aan de eisen die een ouder aan hem of haar stelt.

Daardoor zal het kind gaan beginnen met het pleasen van de ouders om toch maar voor een deel aan de verwachtingen te voldoen. Het kind zal afstand nemen van zijn of haar eigen persoonlijkheid om te worden zoals het kind waarmee het wordt vergeleken.

“Het gevoel van niet gewenst zijn zorgt er eigenlijk voor dat het kind zichzelf verliest”

Een verlies wat niet snel meer recht te trekken valt

Een kind wat zichzelf verliest zal later de grootst mogelijke moeite hebben om zichzelf weer terug te vinden. Dit merk je ook wanneer het kind naar de middelbare school gaat. Dit is namelijk het moment waarop het kind keuzes moet gaan maken die bepalend zijn voor zijn of haar verdere leven.

Een kind wat een gewoonte heeft gemaakt van het pleasen van de ouders zal het moeilijk vinden om keuzes voor zichzelf te maken. Het kind zal geen opleiding kiezen die het zelf belangrijk vindt. In tegenstelling: het kind zal een opleiding kiezen die past in het verwachtingspatroon en de denkwijze van de ouders. Dit is het moment waarop het kind steeds verder zijn of haar eigen persoonlijkheid kwijt raakt.

Een leven vol mislukking

Een kind wat op een dergelijke manier vastloopt komt tot de conclusie dat het een leven lijdt wat vol mislukking zit. Het kind zal depressieve gevoelens krijgen en een minderwaardigheidscomplex ontwikkelen. Ik hoef niet te benadrukken dat dit een zeer slechte basis is voor de rest van je leven.

Hoe het ook anders kan

Wanneer je dit zo leest kom je al snel tot de conclusie dat het beter is om jouw kind een goede start van het leven te geven. Een kind mag al op zeer jonge leeftijd weten dat het gewaardeerd wordt. Die verwondering over de unieke ontwikkeling van het kind is iets wat eigenlijk niet zou moeten ophouden.

Een kind verdient het om gedurende zijn of haar leven dagelijks te horen dat het gewaardeerd is. Daarnaast verdient een kind het om te weten dat het uniek mag zijn en dat het kind een waarde toevoegt aan de wereld om zich heen.

Wat jij kan doen

Als jij een kind hebt wat dreigt vast te lopen omdat het afwijkt van het gemiddelde is het goed om te weten dat je hier zelf een aantal dingen aan kan doen. Denk aan de volgende zaken: dagelijks goede zaken benoemen van het kind, de positieve karaktereigenschappen blijven benoemen en samen kijken hoe jij je kind kan helpen om verder te komen in het leven.

Onder dat laatste verstaan we dan dat je het kind zelf laat kijken wat voor invulling het wil geven aan het leven. Jij als ouder ondersteunt je kind in de ontwikkeling en je stimuleert het kind om sociaal en emotioneel te groeien.

Respect voor het karakter van je kind

Op het moment dat jij je erop betrapt dat je jouw kind vergelijkt met anderen en het daarbij het gevoel geeft dat het niet goed genoeg is, is het zaak om jezelf een halt toe te roepen. Ga voor jezelf na wat het karakter is van je kind. Bedenk je ook dat een kind gedurende zijn of haar leven nog verder zal ontwikkelen.

Dat wat je nu ziet zal zelden het eindpunt zijn. Loopt jouw kind tegen beperkingen op dan is het wellicht tijd voor coaching. Er zijn in ons land een hoop goed geschoolde kindercoaches die jou en je kind verder kunnen helpen.

Talent ontwikkelen

Een onderdeel van coaching is kijken waar het talent van een kind ligt. Dat talent laat je uiteraard het liefste verder ontwikkelen. Stimuleer jouw kind om bijvoorbeeld op sport te gaan of om andere talenten te laten ontplooien in een lesverband. Op die manier zal jouw kind zich gesteund en geliefd weten.

Een kind wat zich gewaardeerd weet zal op latere leeftijd stevig in de schoenen staan. Die eigenschap zal het op zijn of haar beurt weer doorgeven aan de eigen kinderen als de tijd daar klaar voor is. Het tij is dus altijd te keren.

Een kind wat zichzelf heeft mogen ontwikkelen en ontplooien zal op latere leeftijd van onschatbare waarde zijn voor anderen om zich heen.

“Laat dit een steun en troost zijn wanneer een kind zich niet volgens de richtlijn van het gemiddelde ontwikkelt”