Zelfvertrouwen vergroten met behulp van schematherapie
In het artikel zelfvertrouwen en ACT heb je kunnen lezen hoe je jouw zelfvertrouwen vergroot door een meer accepterende houding aan te nemen naar je kwetsbaarheden. Daarvoor kun je hulp zoeken bij een therapeut die gespecialiseerd is in deze therapievorm. In dit artikel leggen we uit hoe je jouw zelfvertrouwen kunt vergroten met behulp van een andere therapievorm, namelijk die van schematherapie.
Wat is Schematherapie?
Schematherapie is een therapie die is ontwikkeld in de jaren negentig door de Amerikaanse psycholoog Jeffrey E. Young. Deze therapie wordt ingezet bij mensen die in het dagelijks leven te maken hebben met ernstige psychische stoornissen zoals persoonlijkheidsstoornissen. Schematherapie helpt je de oorsprong van gedragspatronen te doorgronden en te veranderen [1].
We noemden zojuist het woord schema, maar wat bedoelen we daar eigenlijk mee?
Een schema is een telkens terugkerend patroon in je leven waar je telkens weer tegen aan loopt. In de volksmond wordt het ook wel een valkuil genoemd. Deze patronen zijn meestal weer terug te voeren naar ervaringen in je jeugd. Iemand die bijvoorbeeld op jonge leeftijd verwaarloosd is door een ouder, kan die ervaring zijn hele leeftijd blijven meedragen. Die persoon blijft altijd het gevoel houden nooit helemaal op anderen te kunnen bouwen, omdat ze je elk moment in de steek kunnen laten. Daardoor ben je geneigd mensen op afstand te houden.
Veilig en verbonden voelen met anderen
Hierdoor mis je juist precies hetgeen waar je zoveel behoefte aan hebt. Namelijk je veilig bij en verbonden voelen met anderen [2]. We praten in dit geval over het schema verlating. Omdat een schema al op jonge leeftijd ontstaat, voelt het als heel vertrouwd en normaal waardoor het moeilijk te veranderen is. Het is een houding of gevoel waarin je schiet, wanneer oude gevoelens worden opgeroepen.
Een gebrek aan zelfvertrouwen kan ook onderdeel uitmaken van een schema. Ben jij bijvoorbeeld vroeger veel gepest? Bijvoorbeeld omdat je nogal fors bent? Dan is het mogelijk dat je hier nu nog last van hebt. Het kan zijn dat je denkt dat iedereen een mening heeft over jouw postuur en dat ook op elk moment tegen je kan zeggen. We hebben het dan over het schema minderwaardigheid.
Zelfvertrouwen en schematherapie
Of gaven jouw ouders je straf als je een keer een slecht cijfer haalde, terwijl alle goede resultaten werden genegeerd. Het kan er toe leiden dat je een ongelooflijk laag zelfbeeld overhoudt over je kwaliteiten. Je straft jezelf elke keer als je niet volgens je eigen normen presteert. Er is dan sprake van het schema veeleisendheid.
In totaal kwam Young tot achttien mogelijke schema’s. Deze zijn weer onder te verdelen in vier hoofdschema’s [1]. Met schematherapie leer je deze schema’s te herkennen. Je onderzoekt ook welke manieren je in je leven hebt gevonden om er mee om te gaan, de zogenoemde overlevingsschema’s. Uiteindelijk leer je jouw patronen te doorbreken. Dat doe je door de ‘gezonde volwassene’ in jezelf te versterken. De gezonde volwassene heeft een positiever en genuanceerder beeld van zichzelf.
Meer weten over schematherapie?
Psychologen Hanny van Genderen, Gitta Jacob en laura Seebauer hebben een boek over schematherapie geschreven. In hun boek Patronen doorbreken geven zij een uitgebreide beschrijving van al deze schema’s, zodat je zelf kunt bekijken welke op jou van toepassing is.
Bronnen
- https://www.schematherapie.nl/over-schematherapie/
- Artikel J. Gieles, Psychologie Magazine, december 2012: Schematherapie