Gestrest? Zo maak je jouw leven letterlijk lichter

Je weet dat te veel stress ongezond voor je is. Veel remedies tegen een hoge mate van spanning zijn gelukkig dichterbij dan je denkt. Er is namelijk een onuitputtelijke bron van geZONdheid die jou meteen verlichting brengt. Lees hieronder wat het effect van zonlicht is op jouw psychische stemming.

De zon stimuleert jouw anti-stress-hormoon

Licht geeft jouw stemming een gratis ‘boost’. Zonlicht – vaak gezien als ‘kwaaie pier’ als het om gezondheid gaat – heeft een gunstige uitwerking doordat het de productie van het hormoon serotonine stimuleert. Dit is een hormoon dat door de hersenen wordt geproduceerd en het geeft je gemoedstoestand een oppepper. Ook zorgt het ervoor dat je je kalm voelt en dat je kunt focussen.

Maar omgekeerd is ook goed

’s Avonds als het donkerder wordt, gebeurt juist het omgekeerde. De afname van licht triggert de aanmaak van melatonine. Dit is het hormoon dat je slaperig maakt en helpt om in slaap te kunnen vallen. Dit alles gebeurt door het licht dat via je ogen binnenkomt, waardoor een seintje naar je hersenen gaat en deze voor je aan de slag gaan.

In een wip uit een dip

Wanneer er onvoldoende blootstelling aan zonlicht plaatsvindt – bijvoorbeeld doordat het winter is maar ook door te veel binnen zitten – dan kan de hoeveelheid serotonine zozeer afnemen dat je je down of zelfs depressief gaat voelen. Sommige mensen zijn hier erg gevoelig voor. We kennen dit ook wel als de zogenaamde ‘winterdip’ of ‘winterdepressie’. Nu krijg je zeker niet zomaar een winterdepressie van binnen zitten, maar het is wel goed om je te realiseren dat buiten in de zon zijn je gemoed een opkikker geeft. Angst en paniek kunnen eveneens verband houden met te weinig zonlicht: ook hier kan het zonnetje in je gezicht wonderen doen.

Meer dan stressreductie alleen

De voordelen van zonlicht gaan zelfs verder dan het verminderen van stress. Wist je bijvoorbeeld dat je er ook sterkere botten van krijgt? We kennen allemaal de term UV-straling, waarbij UV een afkorting is voor ‘ultraviolet’. Het is een lichtkleur die buiten het spectrum valt van wat wij kunnen waarnemen met onze ogen. Meer specifiek bestaat UV-licht uit UV-A en UV-B straling. Wanneer deze laatste op onze huid schijnt, begint de huid vitamine D te produceren. Deze vitamine is erg belangrijk voor gezonde en sterke botten. Een tekort aan vitamine D wordt in verband gebracht met allerlei vervelende aandoeningen aan de botten, zoals osteoporose (botontkalking).

Te weinig zonlicht blijkt ongezond

Alhoewel er veel berichten zijn dat excessieve blootstelling aan zonlicht huidkanker kan veroorzaken, is er ook wetenschappelijk bewijs dat een gezonde hoeveelheid zonlicht juist helpt om kanker te voorkomen. Mensen in gebieden waar weinig zonlicht is, hebben een verhoogde kans op bijvoorbeeld kanker in de alvleesklier, prostaat of eierstokken. Verder zijn er aanwijzingen dat zonlicht kan helpen tegen huidaandoeningen als psoriasis, eczeem en acne. Voorzichtige resultaten suggereren bovendien dat het kan helpen tegen reumatische artritis en andere ziekten. Er zijn echter meer bewijzen nodig om dit laatste met zekerheid te kunnen zeggen. 

Hoeveel licht heb je nodig?

Hoeveel zonlicht heb je precies nodig om van al die voordelen te profiteren en je minder gestrest te voelen? Daar is geen eenduidig antwoord op. Té is nooit goed. Er zijn organisaties die zeggen dat 5 tot 15 minuten zonlicht op je handen, armen en gezicht gedurende drie dagen per week al genoeg is voor een vitamine D-boost. Daarbij moet de zon wel rechtstreeks op je huid schijnen. Kleding maar ook zonnebrandcrème voorkomen dit: even niet smeren dus. De maximale duur hangt af van je huidtype: hoe lichter je huid, hoe sneller je verbrandt. In ons land is de straling van de zon het sterkst tussen 12 – 15 uur, dat betekent voldoende UV-B straling maar ook de grootste kans op verbranden. Blijf je minder dan 15 minuten in de zon, dan is smeren niet nodig en kan het zonlicht lekker zijn werk doen. Voor de rest kun je deze felle zon beter vermijden. Houd er ook rekening mee dat in het voorjaar de zon nog niet zo warm aanvoelt maar al wel sterke straling afgeeft. Juist met onze bleke winterhuid is de kans op verbranden hier het grootst.

Vitamine D is een goed idee

Enkele weetjes nog over zonlicht en de aanmaak van vitamine D:[1]

• Als de zon door een raam schijnt, komt maar 5% van de UV-B straling op je huid terecht.
• Hoe dichter een land bij de evenaar ligt, hoe meer UV-B straling.
• Wolken blokkeren UV-B straling.
• De productie van vitamine D is prima van april tot en met september. In de andere maanden maakt je huid bijna geen vitamine D aan, omdat er te weinig UV-B straling in het zonlicht zit.
• Als je erg veel last hebt van dit tekort aan licht en merkt dat je moe en depressief wordt maar ook gestrest, kijk dan eens of lichttherapie of een zonnebank je helpen. Er zijn speciale lampen die UV-B straling afgeven, waardoor je jezelf alsnog een vitamine D-boost geeft.

Kunstlicht versus daglicht

Niet alleen de UV-B straling van zonlicht heeft een positief effect op je gezondheid en vermindert stress. Ook de kleur van natuurlijk licht is van belang. Lange tijd werd binnenshuis -in huizen en kantoren – kunstlicht gebruikt. Tegenwoordig zijn er echter ook zogenaamde ‘daglichtlampen’ beschikbaar. Deze lampen geven dezelfde kleur licht af als natuurlijk licht buiten. En dat blijkt stukken prettiger dan het traditionele lampenpeertje!

Zo blijkt daglicht ervoor te zorgen dat mensen productiever zijn. Ook voelen mensen zich meer tevreden in een omgeving met daglicht. Omgekeerd schijnt een gebrek aan daglicht in verband te staan met allerlei gezondheidsproblemen. En … Mensen die werken in een ruimte waar geen daglicht is, hebben een grotere hoeveelheid stresshormoon in hun bloed. De kleur van daglicht helpt dus ook om stress te verlagen!

Maak je leven ook figuurlijk lichter

Niet alleen letterlijk licht heeft een positieve werking op onze gezondheid en helpt om van stress af te komen. Ook figuurlijk is het heilzaam om van binnen het ‘licht’ te laten schijnen. Licht is een beeltenis voor waarheid, voor het in de openheid brengen van de zaken die diep van binnen spelen. Er is een spreuk die zegt: “Zo lang ik zweeg, kwijnde mijn gebeente weg”. Laten we hier eens beter naar kijken.

Stilstaand water gaat rotten zegt men wel eens. Dat gebeurt letterlijk. Kijk maar eens naar een kleine vijver of waterbak die er al een tijdje zo bij ligt. De kans is groot dat het stinkt en er dikke drab in groeit. Geen haar op je hoofd om daar een slokje van te nemen. Figuurlijk gebeurt het echter ook. Wij zijn bedoeld om te leven en te stromen. Alles wat stokt en stagneert, zorgt voor stilstaand water dat gaat ‘rotten’.

Zo ook onze innerlijke wereld. Er kunnen allerlei redenen zijn waarom mensen zich niet uitspreken. Stress is daarin waarschijnlijk een grote boosdoener, want als je leeft in stress, dan ren je achter de feiten aan, ben je aan het ‘overleven’ en kan de natuurlijke hartsstroom van binnen blokkeren.

Breng de stroom op gang

Zeer belangrijk om te beseffen dat je geen emotionele hypotheek op jouw lichaam moet krijgen! Neem tijd voor een grote schoonmaak. Hoe dit er voor jou uit kan zien, verschilt per individu.

Praten is een belangrijke manier. Als je merkt dat dingen je hoog zitten of je gedachten en gevoelens hebt opgekropt, kijk dan eens of er iemand is die je vertrouwt en waar je jezelf ‘leeg’ kunt spreken. Houd daarbij voor ogen dat je jouw zaken niet zozeer op het bord van de ander legt en die ander ook niet verantwoordelijk is om het op te lossen. Het gaat erom dat bij jou de stroom op gang komt, dat je zicht krijgt op wat er in je leeft en vooral dat het eruit komt.

Stress verlichten ? Met praten maak je het losser

Zorg dus dat hetgeen in donkerheid diep in je binnenste zit weggestopt, in het licht komt. Vaak merk je dat oplossingen voor knelpunten zich tijdens het uitspreken al aandragen. Je had het simpelweg nog niet gezien omdat het één grote knoop was vanbinnen! Praten kan met een bekende maar eventueel ook met een psycholoog.

Als je praten moeilijk vindt, als je er geen kans toe ziet of als je merkt dat het niet voldoende is, probeer dan eens om van je af te schrijven. Zeer belangrijk bij dit alles is: BEGIN gewoon. Ook als je denkt dat er niks komt of je het er niet uit krijgt. Denk niet teveel na: het hoofd zit meestal in de weg. Zorg dat je alles eruit gooit. Kleine ‘punten’ kunnen soms een lus zijn naar een hele innerlijke wereld die zich tot dat moment in de donkerheid verborgen hield. Laat ook je tranen komen: als je boos bent, schreeuw dan een keer alles eruit (misschien wel in een kussen.. ? ) of zoek een andere manier om je te uiten. Breng alles in het licht!

Andere manieren zijn bijvoorbeeld zingen, schilderen of hardlopen. Zelf kun je mogelijk nog veel meer bedenken. Belangrijk: wat je ook doet, laat het geen vlucht zijn maar laat het je helpen om de confrontatie met je innerlijk aan te gaan en datgene wat zich binnenin verschuilt, eruit te krijgen.

Open op de werkvloer

In lijn hiermee verscheen er in de krant een artikel dat personeel liever zwijgt over stress op de werkvloer. Vele medewerkers alsook leidinggevenden vinden bovendien dat werkstress er nou eenmaal bij hoort. Hoe triest dat mensen maar slikken dat ze totaal niet lekker in hun vel zitten op het werk. Werkgevers weten soms zelf ook niet hoe ermee om te gaan. Ze kunnen bijvoorbeeld denken dat hun medewerker een moeilijke privésituatie heeft en dat de werkgever dit niet kan oplossen. Word daarom open en maak de zaken bespreekbaar. Dat is voor iedereen het prettigst. Bovendien werkt het aanstekelijk: jouw innerlijke opruiming kan ook een ander aanzetten om hiermee aan de slag te gaan.

Er zijn geen fouten, alleen variaties

Een ander belangrijk punt is het opruimen van je fouten. Op een eerder moment hebben we al eens een blog gewijd aan liegen. Het kan heel moeilijk zijn om fouten toe te geven. Ook heel beangstigend. Je kunt zelfs het idee hebben dat je hierdoor belangrijke zaken gaat verliezen. Maar eerlijk zijn is altijd beter dan zaken verborgen houden. Ook hier geldt: zo lang ik zweeg, kwijnde mijn gebeente weg.

Heb je last van stress? Neem eens een rustig moment -het liefst een halve dag of een dag – om jezelf af te zonderen en eerlijk te kijken naar wat jij nodig hebt. Maak gebruik van mijn tips en breng alles in het licht! Want met licht in je leven, zowel letterlijk als figuurlijk, zul je merken dat stress ‘als sneeuw voor de zon verdwijnt’.

Zorg goed voor jezelf en een ander.

PS: Ken je mensen die nu veel stress ervaren? Deel mijn blog gerust. Samen maken we de wereld een stukje mooier.

[1] https://www.sundays.nl/blog/7-belangrijke-zonlicht-weetjes