Herstelmomenten zijn van levensbelang

Peter lijkt aan de buitenkant een hele energieke man. Hij is vader van drie kinderen, heeft een drukke baan als onderwijzer en doet vrijwilligerswerk bij de buurtvereniging. Peter heeft een aantal karaktereigenschappen die er voor zorgen dat hij altijd bezig is. Hij vindt het moeilijk om ‘nee’ te zeggen. Hij is zeer betrokken bij  iedereen om zich heen. Hij vindt het bijzonder belangrijk wat andere mensen van hem denken. Bovendien is Peter nogal perfectionistisch. Daarmee eist hij veel van zichzelf, maar ook van zijn omgeving.

In mijn praktijk kwam zijn probleem al vrij snel naar boven. “Ik kan niet meer ontspannen’ zei Peter, met een uitgebluste stem. ‘Iedereen verwacht van mij dat ik altijd maar voor ze klaar sta’. Zodra ik mijn telefoon een keer niet opneem, voel ik me schuldig’. Als ik een keer achter in mijn tuin lig te zonnen, heb ik het idee dat er ieder moment iemand komt aanlopen die me ‘betrapt’. Zolang ik maar bezig blijf, hoef ik daar niet bij stil te staan’. Het was duidelijk dat Peter zichzelf in een vicieuze cirkel had gemanoeuvreerd, waar hij zelf niet meer uit kon komen.

Ik begon met de uitleg dat alles wat leeft rustmomenten nodig heeft om weer te herstellen. Na iedere uitademing is er een adempauze voordat er weer een inademing komt. Zodra het hart zijn bloed heeft uitgepompt in de aorta, is er daarna weer even een stilte moment. In de Traditionele Chinese Geneeskunde plaatsen ze de organen van het menselijk lichaam in een “orgaanklok”. Daaruit valt af te lezen dat ieder orgaan 2 uur per dag maximaal energie krijgt om optimaal te kunnen functioneren. 12 uur daarna krijgt datzelfde orgaan 2 uur lang nauwelijks energie, met als doel om tot rust te komen. Iedere religieuze stroming op de wereld kent in haar traditie momenten van contemplatie, bezinning, retraite, meditatie en gebed. Ook gebruiken zoals vasten hebben hetzelfde doel, stilstaan bij wereldse zaken, om daarna weer gereinigd en met een frisse start een nieuwe cyclus in te gaan.

Rust is dus even belangrijk als inspanning. Je kunt alleen maar functioneren als er een balans is tussen activiteit en herstelmomenten. Peter is inmiddels begonnen met het aangeven van zijn grenzen. Hij is zich meer bewust geworden dat hij niet iedereen gelukkig kan en hoeft te maken. Hij merkt nu dat het mogelijk is om goed voor zichzelf te zorgen, zonder egoïstisch te zijn.