Zo word je beter in small talk en goede gesprekken voeren
Zo word je beter in small talk en goede gesprekken voeren
“Sommige mensen praten heel veel, maar zeggen niets. Het gaat over het weer of de buurvrouw en over iedereen behalve henzelf. Zelf ben ik niet zo van de small talk. Hoe ga je in zo’n gesprek meer de diepte in?”
Er is op zich niets mis met small talk. Dat is ook een skill die je moet leren. Het is beter dan stil zijn en helemaal niet met mensen in gesprek komen. Het is heel waardevol dat je leert hoe je makkelijk een oppervlakkig gesprek met iemand kunt hebben. Maar uiteindelijk is het ook fijn dat je wat meer de diepte in kunt gaan.
Hoe ga je meer de diepte in tijdens een gesprek?
Soms wil je wat meer diepgang in een gesprek dan enkel over het weer praten. De diepte ingaan betekent - afhankelijk van de situatie - dat je bereid bent om je in te leven in de ander.
Als je de diepte in wilt gaan, kun je gebruik maken van een zogenaamde conversation starter. Er bestaan een heleboel websites met tips hierover; per situatie zijn er tientallen vragen die je kunt stellen om meer de diepte in te gaan.
Vraag jezelf allereerst af wat je uit het gesprek wilt halen. Ben je op een date? Of ben je uitgenodigd voor een diner waar je naast iemand komt zitten waarvan je denkt: ‘Wat moet ik dáár nu weer mee?’
Albert had ooit een etentje met oorlogsveteranen. Er zaten zelfs veteranen bij die de Tweede Wereldoorlog nog hadden meegemaakt. Die avond was Albert dankbaar voor zijn skill om vragen te stellen.
Als hij aan tafel zit met iemand van de legertop, dan wil hij snappen hoe dat allemaal werkt. Hoe is dat om gedisciplineerd te zijn? En om een meerdere te hebben? En hoe is het om commando’s uit te delen? Dankzij zijn nieuwsgierigheid had Albert een fantastische avond.
Hoe stel je de juiste vragen?
Het vraagt een bepaalde nieuwsgierigheid om de juiste vragen te stellen. Waar mensen mee komen als opmerking of opening van een gesprek is nooit waar ze in werkelijkheid graag over zouden praten. Je moet ergens mee beginnen in het gesprek en kunt daar vervolgens op doorvragen.
Als mensen naar Albert komen omdat ze last hebben van stress, zegt Albert meteen: “Dat is niet waar je in werkelijkheid last van hebt.” Er zit altijd iets onder waar de stress door veroorzaakt wordt. Daarom doet Albert altijd een paar suggesties, zoals: misschien vind je het lastig om je grenzen aan te geven of om prioriteiten te stellen. Daar vraagt hij vervolgens op door. Bijvoorbeeld door te vragen of diegene daar altijd al last van heeft gehad.
Albert vindt het leuk om een soort kruimelspoor te volgen in het bos van woorden en gedachten. Daarbij houdt hij steeds in gedachten waar hij zelf naartoe wil en luistert ook goed waar de ander naartoe wil.
Om de juiste vragen te stellen heb je nieuwsgierigheid nodig. Je kunt deze nieuwsgierigheid ook bij de ander opwekken. Bijvoorbeeld door te vragen: “Goh, heb je hier zelf weleens over nagedacht?” Als de ander zegt dat hij stress heeft, kun je hem bijvoorbeeld vragen of hij wel eens heeft nagedacht waar dat mee te maken kan hebben. Alleen al door die vraag te stellen, denkt de ander: ‘Misschien is er wel meer aan de hand’.
Deze voorbeelden komen uit een therapeutische setting. Maar hoe pak je dat aan als je op vrijdagavond met een biertje in de kroeg staat? Een goede opening voor een gesprek kan dan zijn: Wat is het meest bijzondere, indrukwekkende of grappige wat je hebt meegemaakt afgelopen week?
Met elkaar praten vs. een gesprek voeren
Twee mensen die met elkaar praten is iets heel anders dan twee mensen die met elkaar in gesprek zijn.
Stel: iemand zegt iets en jij reageert erop met wat jij over dat onderwerp te zeggen hebt. Dat kan de illusie van een leuk gesprek wekken. Maar meestal ben je dan alleen maar bezig met jouw eigen content. Dat is jammer, want alles wat jij zelf zegt, weet je al. Wat de ander zegt is nieuw.
Probeer in plaats van alleen maar je eigen input te delen eens door te vragen op wat de ander vertelt. Wees eens nieuwsgierig naar de passie van de ander en de onderwerpen waar de ander graag over praat. Zo duik je wat meer de diepte in met het gesprek.
De magie zit in de verbinding
De diepte ingaan met een gesprek begint met een open vraag stellen. Maar er zit ook nog iets voor.
De afgelopen 30 jaar werd Albert regelmatig ingehuurd door verschillende bedrijven. Meestal was zijn opdracht hetzelfde: de communicatie binnen het bedrijf moest beter. Maar dat is supervaag.
Bij communicatie gaat het in eerste instantie altijd om de verbinding. Dat geldt ook voor onze podcast. Het is niet de Tonny show en ook niet de Albert show. De magie zit in wat er tussen ons in gebeurt. Deze verbinding is per persoon verschillend.
Hoe zorg je voor die verbinding? Je wilt tijdens een gesprek niet de hele tijd bij jezelf of bij de ander zijn. Kijk juist naar wat jij en de ander gemeenschappelijk hebben. Daar ga je op aan.
Als iemand over zijn passie vertelt, doet dat direct iets met je eigen passie. Als je ziet dat de ander begint te stralen, glimlachen of enthousiast wordt, word je daar zelf ook enthousiast van. Het is als een stemvork die wordt aangeslagen en waar je op meetrilt.
De diepte ingaan is meer dan alleen vragen stellen
Het is heel makkelijk om te zeggen: je moet meer vragen stellen in plaats van dat je meer gaat vertellen. Maar zo simpel is het niet. Sommige mensen stellen vragen omdat ze vervolgens zelf iets over het onderwerp willen vertellen. Wanneer je het gesprek op die manier stuurt, ben je alsnog aan het zenden.
Probeer in plaats daarvan eens het verhaal bij de ander neer te leggen en ga in gesprek over de passie van de ander. Stel je vragen vanuit oprechte interesse, niet alleen om het gesprek gaande te krijgen. Dan ga je heel snel de diepte in. Zo ontstaat de magie.
Kijk naar wat je gemeenschappelijk hebt
Om de diepgang in te gaan met een gesprek, kun je kijken naar wat jij en de ander gemeenschappelijk hebben. Er is altijd wel iets wat je met de ander gemeen hebt. Misschien heb je dezelfde humor of dezelfde interesses.
Wanneer je op een feestje staat, heb je altijd iets gemeen met de andere gasten. Als is het maar dat je allebei degene kent die het feestje organiseert. Daar kun je vervolgens op doorvragen. Bijvoorbeeld: ‘Waar ken je diegene van? Hoe is jullie vriendschap ontstaan? Zijn jullie altijd zo close geweest?’ Er zijn honderden vragen die je kunt stellen. Je kunt vervolgens ook iets over jezelf delen en vragen: ‘Herken je dat?’
Je voert een goed gesprek door de volgende drie stappen te volgen: luisteren, samenvatten en doorvragen. Voordat je gaat luisteren, kun je kijken naar wat je gemeenschappelijk hebt. Dan stel je een vraag. Dan luister je. Je kunt het eventueel samenvatten en daarna doorvragen. Bijvoorbeeld: ‘Vertel er nog eens wat meer over’ of ‘Waarin zou je mij kunnen adviseren?’
Vraag door
Albert is van nature heel nieuwsgierig, waardoor hij goed kan doorvragen. Tonny heeft dat wat minder. Door te oefenen is hij er wel beter in geworden.
Voor de gelegenheid heeft Albert een boekje meegenomen: zijn schrijfboek van 2013. Het komt uit de tijd dat hij Albert als coach inschakelde. In dat boekje schreef Tonny over wat hij leerde tijdens de sessies. Zo staat er een tekening van een voetbalveld, omdat Albert zei: “Je moet eerst de lijnen van het spel gaan tekenen, voordat je het spel gaat spelen.”
Op de tweede pagina staat: ‘Hoe maak je contact met anderen?’ Dat was destijds een vraagstuk waar Tonny mee zat. De opdracht die Albert hem gaf was: ‘Schrijf eens op hoe je een diepere verbinding kunt aangaan en meer contact kunt maken’.
Vervolgens is Tonny alles gaan opschrijven wat in hem opkwam. Er staat bijvoorbeeld een uitspraak van Albert: “Geef nooit meer antwoord dan dat je gevraagd wordt.” Dus geef niet meteen advies, maar vraag door naar wat het probleem is.
Andere manieren die hij heeft opgeschreven zijn bijvoorbeeld: laat anderen praten, stel de juiste vragen, geef andere mensen de gelegenheid om in hun eigen kracht te staan, heb het over het onderwerp dat de ander interessant vindt, gebruik beide hersenhelften, straal openheid en hartelijkheid uit, stel open vragen, maak oprechte complimenten, stel jezelf kwetsbaar op, toon oprechte interesse en noem iemands voornaam.
De meeste van deze antwoorden komen terug op vragen stellen vanuit oprechte interesse.
De diepte ingaan over elk denkbaar onderwerp
Albert begon de podcast met: je moet het nooit over het weer hebben. Maar wat nu als de ander over het weer begint? Dan kun jij alsnog bepalen hoe je erop reageert.
Als iemand zegt: “Slecht weer he?” dan kun jij erop reageren met: “Ja inderdaad.” Maar je kunt ook vragen: “Wat is eigenlijk het meest extreme weer dat jij ooit hebt meegemaakt?” Of je vraagt: “Wat is jouw meest favoriete weer?” Zo houd je het gesprek open en komt er een verhaal.
Waar een gesprek ook over gaat, je kunt altijd de diepte ingaan. Het is een soort knop die je moet omzetten. Tonny merkt dat hij dat bewust moet doen. Als hij naar een sociale gelegenheid gaat, moet hij van tevoren besluiten dat hij oprechte interesse moet tonen. Hoe vaker hij zoiets doet, hoe natuurlijker het wordt.