Weinig vertrouwen in een ander, hoe ga je ermee om?
Weinig vertrouwen in een ander, hoe ga je ermee om?
Mensen vragen ons weleens: wat is nu de reden van jullie succes? Om eerlijk te zijn bereiden we de podcasts nauwelijks voor. Ze ontstaan in het moment. Omdat voor elkaar te krijgen, heb je heel veel vertrouwen nodig. Als je dat vertelt, krijg je vervolgens de vraag: Hoe doe je dat dan? En hoe werkt dat precies, vertrouwen opbouwen? Daar gaan we je meer over vertellen.
Vertrouwen is een containerbegrip, het gaat over meerdere dingen. Je hebt vertrouwen nodig in de ander en in jezelf. De ander moet op zijn beurt vertrouwen in jou hebben en ook in zichzelf. Zo ontstaat er een vierkant van vertrouwen. Het zou mooi zijn als de benen van het vierkant allemaal even lang zouden zijn, maar dat zijn ze meestal niet.
In de dynamiek van de relatie ben je voortdurend aan het zoeken naar hoe gelijkwaardig het vertrouwen is. Soms maakt de één een groeispurt, doet iets aan persoonlijke ontwikkeling of is een stuk succesvoller in zijn of haar leven. Dan vraag je je af of je nog wel kunt bijbenen. Dan ga je weer twijfelen aan jezelf. Met een beetje geluk helpt de ander je om jou ook naar het volgende niveau te tillen. Als je daar in mee wilt en kan. Soms kom je er ook achter dat je een bepaald niveau of tempo niet kunt bijhouden. Dan haak je af. Je kunt dan het gevoel hebben dat je de relatie niet meer vertrouwt of dat je jezelf er niet meer in herkent.
Waarom vertrouwen noodzakelijk is
Vertrouwen is iets waar je al vanaf je geboorte mee te maken krijgt. Al vanaf dat je in de wieg ligt scan je onbewust je omgeving. Je bepaalt of de mensen die op dat moment in een ruimte zijn wel te vertrouwen zijn. Je kijkt of het ergens wel veilig is. Dat gaat een leven lang zo door.
Het is heel mooi om te kijken waarom je überhaupt relaties nodig hebt. In een relatie zitten altijd dynamiek, spanningen en verwachtingen. Maar het heeft ook een aantal voordelen. Anders zouden mensen het niet de hele tijd op willen zoeken.
Mensen zijn in de kern kuddedieren. Dat is hoe we de dominante diersoort op deze planeet zijn geworden. Dat komt deels vanwege onze afhankelijkheid van elkaar. Een mens als individu is niet sterk genoeg om te overleven. Een groep mensen wel. Mensen kunnen ook niet zonder andere mensen.
Vroeger was dat misschien meer van levensbelang dan nu. Maar je merkt het in de quarantaine ook. We hadden laatst een podcast over huidhonger. Je merkt het misschien ook aan jezelf, dat de quarantaine en het hele gedoe rondom Corona toch wel erg lang beginnen te duren. Op een gegeven moment ga je echt merken dat je een wezenlijk ander persoon wordt als je zoveel op jezelf bent. Je wordt wat depressiever en wat grimmiger. Je gaat het persoonlijke, fysieke en emotionele contact echt missen.
Je bent dus afhankelijkheid van anderen. Andere mensen zijn van essentieel belang voor je overleven. Misschien niet per se meer voor je fysieke overleving, dat je anders misschien aan stukken gescheurd wordt door een of ander wild dier. Maar in de zakelijke branche en zeker ook de financiële wereld, word je wel aan stukken gereten als je er alleen voor staat en je kunt op niemand vertrouwen.
Het voordeel van relaties
Vertrouwen opbouwen is heel belangrijk, maar ook heel erg moeilijk. Er zit altijd een angst onder dat het vertrouwen wordt geschaad. Dat kan heel letterlijk zijn als iemand je vertrouwen beschaamt en dat jij daardoor een financiële domper hebt. Het kan ook een stukje gezichtsverlies naar jezelf zijn. Dat je iemand vertrouwd hebt en dat nooit had moeten doen. Je had het moeten zien aankomen. Iemand niet vertrouwen is dan een makkelijkere oplossing, want dan is het een verdedigingsmechanisme.
Laten we ook eens kijken naar het voordeel van een relatie. Blijkbaar hebben mensen een sterke hang om een relatie te hebben. Relaties helpen sowieso om meer over jezelf te leren. We hebben altijd heel veel behoefte aan feedback. Het maakt je ook sterker.
In het boek de Levenscode van Albert Sonneveld vind je de vitaliteitspiramide. In deze piramide zijn ondersteunende relaties de op een na belangrijkste behoefte als het gaat om levensverwachting. Je kunt misschien best wel lachen met jezelf, maar als je door vrienden wordt aangestoken helpt dat je om nog blijer te worden. Op die manier verminderen relaties een gevoel van somberheid of neerslachtigheid.
Relaties hebben nog veel meer waarde. Ze zorgen ervoor dat je stressniveau naar beneden gaat. Dat is ook aangetoond. Op het moment dat je in contact bent met je medemens voel je je minder gespannen. Je kunt makkelijker ontspannen, je voelt je blijer en minder depressief. Je hebt er dus veel aan om een relatie te houden en ook te werken aan een vertrouwensband in de relatie.
Een van de eerste dingen die je ziet bij mensen die richting een burn-out gaan is dat ze juist uit relaties gaan. Dat ze zich isoleren en het allemaal wel alleen willen oplossen. Dat kan je levensverwachting letterlijk en figuurlijk naar beneden brengen. Je hebt er veel belang bij om dingen samen te doen. De grote vraag is dan hoe je aan dat vertrouwen bouwt.
Hoe kun je vertrouwen opbouwen?
Het bouwen aan vertrouwen werkt twee kanten op. Datgene dat je wilt gaan ontvangen, moet je beginnen te geven. Dat geldt in het algemeen en ook zeker als het gaat om vertrouwen. Er is een klassiek spreekwoord dat luidt: Zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten. Daar zit wel de kern. Heel veel oude spreekwoorden zitten akelig dicht bij de oplossing.
Als je een bedrijf hebt met een partner, zul je die partner 100% moeten vertrouwen. Op het moment dat je ze niet vertrouwt, dan heb je sowieso al het probleem dat je zelf niet vrij bent. Je gaat dan met alle taken meekijken. Heb je meerdere bedrijven, dan heb je op deze manier de cumulatieve stress van al je bedrijven. Dat is te veel. Daar wil je juist vanaf.
Je moet er vertrouwen in hebben dat je partners het goed doen. Als je uitstraalt dat je dat vertrouwen niet hebt, dan voelen mensen dat ook. Hierdoor gaan ze zich anders gedragen. Ook zorgt dit ervoor dat ze vaker het vertrouwen niet waarmaken, doordat ze het in de eerste instantie van jou niet voelen. Dan gaan ze het ook niet teruggeven.
Zeggen wat je doet en doen wat je zegt
Het is belangrijk dat je eerst voor jezelf helder hebt wat je nu precies onder vertrouwen verstaat. Het is een mooi containerwoord, maar wat betekent het voor jou? Voor de een zal het veiligheid en bescherming zijn, voor een ander is het misschien dat hij precies weet waar hij aan toe is.
Vertrouwen opbouwen draait om vertrouwen krijgen en vertrouwen geven. Wat hiervoor enorm helpt is zeggen wat je doet en doen wat je zegt. Dat je onder alle omstandigheden eerlijk bent. Dat is het bijzondere van deze coronatijd. Veel dingen klopten niet en konden altijd een beetje onder de oppervlakte blijven. Dat kan nu niet meer. Alles ligt onder een vergrootglas. Of het nu een businessmodel is of een relatie of wat dan ook is. Je ziet steeds meer het verschil tussen angst en vertrouwen. Als je duurzame relaties wilt houden vol vertrouwen, zeg dan wat je doet en doe wat je zegt.
Less is more, dat is ook heel belangrijk. Als je gaat communiceren, laat dan alle wollige taal weg. Als mensen het spannend vinden om de confrontatie aan te gaan, hebben ze de neiging om het helemaal te verpakken en het zorgvuldig aan te kondigen. Die ander voelt dan juist dat er iets is. Hoe meer woorden je gaat gebruiken, hoe meer mensen jou gaan wantrouwen. Houd het daarom kort en bondig. Dat geeft veel meer vertrouwen, want mensen weten waar ze aan toe zijn. Het is belangrijk dat de interne dialoog die je hebt extern wordt gemaakt in korte en krachtige woorden.
Bouwen aan een duurzame relatie
Als je weet dat je een relatie prettig vindt en je vertrouwt jezelf in die relatie en die ander vertrouwt jou ook, dan wil je daar een duurzame relatie van maken. Dat is ook veel waard. Het hoeft niet in één keer helemaal goed te zijn. Een relatie moet je opbouwen. Je moet er van allebei de kanten tijd en energie in stoppen. Wanneer je geleidelijk aan bouwt aan een relatie, kan er veel meer duurzaamheid ontstaan, dan wanneer je op een netwerkborrel meteen besluit samen iets geweldigs te gaan creëren.
Het is goed om een vertrouwensband pas echt te gaan testen nadat je er al langere tijd in hebt geïnvesteerd. Je gaat niet meteen met iemand een intense relatie of een huwelijk aan. Dat doe je pas als je weet wat je aan elkaar hebt.
Als je er in staat met het idee dat je iets te winnen hebt bij een relatie en hoopt dat de ander trouw aan jou blijft, dan is het eenrichtingsverkeer. Je wilt loyaliteit van de ander en wilt niet dat hij wegloopt of iets concurrerends gaat doen. Als je dat gevoel hebt, klopt het in de basis al niet. Je hebt dan het idee dat jij iets te winnen hebt met de relatie en de ander niet. Als de ander een kans krijgt om eronderuit te komen, dan zou hij dat doen. Dan is er al geen reden om te gaan samenwerken.
Het begint met kijken naar wat de ander eraan heeft om trouw aan jou te zijn. Daar moet wel iets in zitten. Er moet dan ook vertrouwen terug zijn. Het moet een win-win situatie zijn. Dat is in een liefdesrelatie en met collega’s ook zo. Jij gaat mensen vertrouwen op het moment dat die mensen jou ook vertrouwen. Zo bouw je onderling vertrouwen op.
Kies zorgvuldig wie je vertrouwt
Nog een tip voor een goede samenwerking: maak je keuzes zorgvuldig. Dit deden we ook toen het plan ontstond om een stap te zetten met Brein TV. Bedenk voordat je een keuze maakt goed wat het betekent. Wat betekent het voor je onderlinge relatie? In hoeverre vertrouw je jezelf in die keuze? Kun je de belofte waarmaken? Wil je een duurzame relatie vol vertrouwen, neem dan geen ad hoc beslissingen, maar neem echt de tijd om het op te bouwen. Communiceer dat ook eerlijk.
Je hebt meer aan een paar duurzame relaties dan heel veel losse contacten waar heel veel energie en tijd in gaat zitten, maar waar je uiteindelijk zowel persoonlijk als zakelijk niets aan hebt. Wees heel selectief in de mensen waarmee jij je wilt omringen. De consequentie is dan dat je eerlijk communiceert en goed nadenkt over iedere stap in de relatie.
Neem letterlijk en figuurlijk de tijd voordat je grote beslissingen maakt. Als iets nog niet helemaal rijp is voor een volgende stap, neem die stap dan nog niet. Neem dan genoegen met het niveau waarop je op dat moment zit.
Als je moet beginnen met het geven van datgene dat je uiteindelijk wilt terug ontvangen, betekent dat als je iemand wilt vertrouwen je eerst jezelf moet vertrouwen. Op het moment dat jij bij jezelf constateert dat je heel weinig mensen durft te vertrouwen, of je wantrouwt mensen heel erg snel, dan heb je de angst dat andere mensen misbruik van jou gaan maken of jou gaan kwetsen.
Je voelt wantrouwen vaak doordat je jezelf het vertrouwen niet waard vindt. Je vindt jezelf het niet waard om vertrouwd te worden door de ander. En daardoor ben je bang dat jouw eigen vertrouwen misbruikt wordt. Het begint dus met zelfvertrouwen.