Accepteren in 5 stappen

Accepteren kan je leren. Maar loslaten is één van de moeilijkste uitdagingen in het leven. Het is wel één van de belangrijkste vaardigheden die je jezelf eigen kunt maken. Het accepteren van jezelf, anderen, gedachten, gevoelens en situaties geeft rust, geluk en grote mate van voldoening. Vind je het lastig om met verlangens, ongenoegen of pijnlijke emoties om te gaan?

In deze blog kan je alles leren over accepteren en hoe je daar in vijf stappen beter in wordt.

Wat is acceptatie?

Om te begrijpen wat acceptatie is, moet je eerst weten wat het niet is.

Acceptatie is iets anders dan opgeven en jezelf overleveren aan een houding van passiviteit en het-maakt-me-allemaal-niets-meer-uit.

Wanneer je iets accepteert, ben je juist moedig en actief. Je toont compassie voor jezelf.  Acceptatie betekent niet dat je datgene wat je accepteert leuk hoeft te vinden. Het betekent niet dat je je erbij moet neerleggen of er ‘vrede’ mee moet hebben. Je hoeft je angsten, eenzaamheid, moeilijke relatie(s), overgewicht, gebroken hart of onrecht dus zeker niet prima te vinden. In plaats daarvan kies je ervoor om de pijn er te laten zijn voor wat het is.

Is pijn een keuze?

Je geeft ruimte aan onaangename emotionele sensaties. Je staat jezelf toe om te zijn zoals je bent en om te voelen wat je voelt, ook al voel je schaamte of angst. Deze vorm van emotionele moed, neemt de pijn niet weg, maar vermindert wel het onaangename gevoel dat met verdrukking van emoties gepaard gaat. Je kunt je pijn accepteren of afwijzen. Dat is een keuze. Wanneer je pijn afwijst, zal hij versterken. Als je hem accepteert en doorleeft zal hij natuurlijk zijn weg vinden, zijn plaats krijgen en weer verdwijnen.

De oorzaak van jouw lijden

Volgens het Boeddhisme is het verlangen naar een andere realiteit datgene dat jouw lijden veroorzaakt. Wat ligt er in de diepe emotionele gronden van elk mens verscholen? Schaamte, een gevoel niet goed genoeg te zijn, zelfafkeer? Je ouders, leraren en de maatschappij vertellen je regelmatig dat je anders moet zijn, subtiel en soms minder subtiel. Je mag eigenlijk niet boos worden, emoties tonen is toegestaan, maar wel binnen bepaalde kaders. Je moet wel goede cijfers op school halen, en liever niet met je eten spelen enz.

Als je niet krijgt wat je wilt, als het leven niet gaat zoals je wenst, voel je pijn. Waarom? Omdat het voor jou een ‘bewijs’ is dat je niet goed genoeg bent. En daar verzet je jezelf tegen. Je verzet je eigenlijk tegen alles wat je pijn geeft. Maar het negeren van de pijn vergroot je lijden alleen maar. Volgens Carl Jung komt het  lijden dan ook voort uit “our unlived life – the unseen, unfelt parts of our psyche”.^[1] Dat gedeelte van jouw innerlijke leven waarvan je verwijderd bent geraakt.

Hoe vaak steek jij je kop in het zand om maar geen slecht nieuws te hoeven horen? Hoe vaak grijp je naar de alcohol om pijnlijke gevoelens te onderdrukken of bepaalde gemoedstoestanden te manipuleren? Hoeveel manieren heb jij ontwikkeld om te ontsnappen aan het fundamentele gevoel dat je niet goed genoeg bent? In principe zijn er drie strategieën om je pijn te ontlopen. Vluchten, vechten of proberen te veranderen. Dat laatste doe je door te leren accepteren.

Je kunt je gevoelens gerust een tijd lang ontlopen, totdat je je realiseert dat het accepteren van de pijn je minder laat lijden dan je verzet ertegen. Aan jou de keuze. Of je accepteert je pijn, afwijzing, ziekte, verlies. Of je creëert nog meer lijden – voor jezelf en voor anderen – door er alsmaar tegen te vechten.

Maar hoe leer je te accepteren?

Accepteren is een werkwoord. Dat betekent dat je moet oefenen om beter te worden, zoals bij een sport of het leren spelen van een instrument. Het werkt niet zo dat je van de ene op de andere dag weet hoe je moet accepteren. Dit leerproces kent zijn ups en downs en natuurlijk kan dat weleens frustrerend zijn. Maar elke keer als je acceptatie oefent, wordt je er beter in. Je verandert en versterkt letterlijk de neurale netwerken in je brein. Accepteer de frustratie en de moeilijkheden die je ervaart met het oefenen van acceptatie. Hieronder lees je hoe je dat kan doen:

1. Realiseer je dat pijn en lijden onderdeel zijn van het leven

Pijn en lijden vormen een onderdeel van het leven. De mens is niet perfect. De wereld is niet perfect en je leven zal nooit perfect zijn. Door dit te realiseren, zet je de eerste stap richting werkelijke acceptatie. Iedereen heeft met dezelfde problemen te maken. Fysieke en emotionele pijn, imperfectie, ziekte, ouderdom en de dood horen bij het leven. In het Boeddhisme wordt dit lijden dukkha genoemd.

Mensen hebben de neiging om de vergankelijkheid van het leven te negeren. Met name wanneer we jong zijn, willen we niets weten van de eindigheid van dingen. Maar zolang we dit negeren, zullen we blijven lijden. Je hoeft niet altijd gelukkig te zijn of van elk moment te genieten. Soms is het leven gewoon niet leuk en dat is oké.

2. Stop met ontkennen

Ieder mens voert stilletjes een oorlog met zichzelf. We hebben allerlei nare emoties die we niet willen voelen. Verveling, eenzaamheid, een gebroken hart, verdriet, teleurstelling, pijn. De meeste mensen proberen ze weg te jagen met een smartphone, drank, drugs of sport. Je wilt geen pijn, je wilt blij zijn en het oneindige leven hebben.

Ook vermijd je vaak vurig die gevoelens en eigenschappen die je bij anderen zo sterk veroordeeld. Luiheid, afhankelijkheid, behoeftigheid. Maar wanneer je je best doet om iets niet te zijn (lui bijvoorbeeld), dan identificeer je jezelf er juist mee. Misschien werk je hartstikke hard, maar voel je je nog steeds een lui figuur. Terwijl, als je luiheid accepteert en het er laat zijn, dan kun je gewoon jezelf zijn. Je identificeert je er niet langer mee.

Dit is de paradox van acceptatie. Wanneer je accepteert wat is, ontstaat er pas ruimte, verandering en groei.

3. Leer loslaten

Je hecht jezelf aan van alles en nog wat. Je hecht jezelf aan mensen, spullen, ervaringen, gevoelens. Daarbij hecht je jezelf te zeer aan zinloze zaken en te weinig aan de zinvólle. Maar jouw verwachtingen over de dingen waar je waarde aan hecht, en jouw verlangens naar bepaalde zaken (materialistisch, seksueel of emotioneel), stellen je alleen maar teleur.

Acceptatie is leren loslaten. Laat je verwachtingen los. Laat dingen waar je geen controle over hebt los. Vraag jezelf eens af of je controle hebt over datgene waar je je zorgen over maakt. Heb je dat wel? Dan maak je een plan om er wat aan te doen. Laat perfectie los en stop met het vechten tegen de realiteit. Leren loslaten doe je onder andere door mindfulness te oefenen. Probeer de volgende oefening maar eens uit.

4. Mindfulness acceptatie: een oefening

Leren accepteren is een lichamelijk proces, geen cognitief proces. Uiteraard helpt het wel om bepaalde dingen te realiseren en in overweging te nemen. Maar uiteindelijk is het een proces dat plaatsvindt in je lichaam. De volgende mindfulness oefening is een fysieke oefening waarmee je je weerstand tegen onaangename situaties leert te verminderen.

• Vind een rustige kamer en ga in meditatiehouding zitten of liggen. Als je zit, zorg dan voor een rechte rug en een ontspannen, maar actieve houding.
• Sluit je ogen en haal een paar keer diep adem.
• Ontspan je gezicht, je voorhoofd, je lichaam. Probeer al je spieren te ontspannen, maar blijf tegelijkertijd rechtop te zitten.
• Richt je aandacht op je ademhaling. Voel hoe je buik naar voren beweegt op je inademing en naar achteren op je uitademing. Adem op een natuurlijke manier.
• Doe een lichaamsscan van je hoofd tot je tenen. Waar voel je ongemakken of pijn?
• Merk op wat er gebeurt als je je probeert te concentreren op die pijn. Is er een eventueel subtiele poging die je doet om de pijn weg te duwen? Probeer je het te blokkeren, te verzachten? Voel je angst?
• Ervaar je bewustzijn als de zachte ruimte die de pijn omringt en laat de onaangename sensaties in dit bewustzijn zweven. Laat ze er gewoon zijn. Richt je nu nog eens op het gebied waar het pijn doet. Wat voel je? Brandt het? Steekt het?
• Blijf onderzoeken met een vriendelijke, zachte aandacht.

5. Acceptance and Commitment Therapie

Acceptatie betekent niet dat je dingen niet kunt veranderen. Acceptatie en actie gaan hand in hand. Dat is de basis van Acceptance and Commitment Therapie.^[2] Stel, je hebt overgewicht. Je kunt je lichaam op dit moment accepteren, zonder haat of zelfafwijzing. Maar tegelijkertijd kun je er iets aan doen. Uit zelfliefde ga je gezonde dingen eten en meer sporten. Acceptatie betekent niet altijd dat hetgeen wat je moet accepteren voor altijd hetzelfde blijft. Je kunt het heden accepteren, maar tegelijkertijd een open en realistische blik op de toekomst hebben.

Als je met een ACT-therapeut werkt, leer je te luisteren naar wat je tegen jezelf zegt. En dat is vaak schokkend. Hierdoor leer je steeds beter inzien of een probleem direct actie nodig heeft of dat het geaccepteerd moet worden voor dit moment. Ongezond, ingesleten gedrag of gedachtepatronen worden op die manier verbroken.

Acceptatie leidt niet tot plezier, maar wel tot geluk

Leren accepteren is niet bijzonder leuk. Het geeft je geen direct plezier of genot zoals een hamburger met frietjes, een koud glas bier of een gepassioneerde vrijpartij. Maar wanneer je leert omgaan met ongemak en onaangename gevoelens, krijg je iets zeer waardevols terug, en dat is het besef van de overvloedigheid van de dingen en het leven zoals het is, juist omdat alles tijdelijk en eindig is. Leren accepteren leidt tot onvoorwaardelijke liefde voor jezelf. En dát ben je waard.

Hoe ga jij om met acceptatie? Laat hieronder jouw reactie achter. Alvast veel dank voor het delen!

^[1] https://www.goodreads.com/quotes/1366986-our-suffering-comes-from-our-unlived-life–the-unseen-unfelt-parts

^[2] https://www.act-emdrcentrum.nl/act/

Zelfacceptatie

Zelfacceptatie en zelfvertrouwen zijn twee eigenschappen die je nodig hebt. In dit artikel lees je meer over de manier waarop je ze kunt krijgen.

Mensen zijn soms verward door de verschillende termen die er bestaan, waaronder zelfacceptatie en zelfvertrouwen. Zoals de naam “zelfacceptatie” het al aangeeft, accepteer je jezelf zoals je bent. Met andere woorden, jezelf nu leren gelden zoals je bent, met al je talenten en sterke punten en ook met je tekortkomingen en fouten.

Het is een meer omvattende term dan zelfrespect, die verwijst naar hoeveel we van onszelf houden en we beschouwen onszelf als waardevol en de moeite waard. Zelfvertrouwen verwijst dan weer naar hoe zeker je bent in relatie tot je capaciteiten.

“Als je zelfvertrouwen hebt, ben je er zeker van dat je het goed zult doen. Het is echter ook van toepassing op het vertrouwen hebben in je uiterlijk en jouw intelligentie”

Zelfacceptatie en zelfbeeld

Zelfacceptatie hangt nauw samen met zelfbeeld. Dit is het beeld dat je hebt opgebouwd over hoe goed, succesvol, getalenteerd, of hoe ongelukkig en lelijk jij bent. Het is een beeld dat gedurende je leven is opgebouwd. Een beeld dat voornamelijk is gebaseerd op je successen en mislukkingen.

“De eerste stap om je zelfacceptatie te verbeteren, is om je zelfbeeld te verbeteren. Dit kan je doen door de manier waarop je over jezelf denkt te veranderen”

Behalve dat je je zelfbeeld verbetert, is het belangrijkste dat je moet leren om jezelf te accepteren zoals je nu bent, met al je fouten. Sommige van je fouten, tekortkomingen, enzovoort, kunnen worden gewijzigd. Je zou moeten proberen om ze te veranderen, maar nu moet je ze accepteren.

Je bent niet alleen

Veel mensen vinden dat ze te dun, te dik, te kort, niet slim genoeg zijn, ze vinden hun oren te groot of ze vinden dat ze niet genoeg haar hebben. Het is belangrijk om jezelf niet te haten als je een tekortkoming hebt.

In veel gevallen zijn het dingen waarmee je bent geboren en waar je niets aan kunt doen. Je hoeft niet perfect te zijn, en inderdaad, niemand is het. Zeg tegen jezelf: “Ik ben niet perfect, maar zo, wat dan ook, en ik zal het beste halen uit wat ik heb.”. Dit is een goede ingesteldheid om op die manier te denken.

Kortom, accepteer jezelf en blijf jezelf. De belangrijkste reden is dat zowel je geluk, als je succes voor een groot deel afhangen van je zelfacceptatie. Stop dus met proberen om perfect te zijn en zie jezelf zoals je bent. Dit betekent niet dat je niet moet proberen om jezelf op alle mogelijke manieren te verbeteren.

Invloeden van andere personen

Je vrienden en je relaties hebben ook een groot effect op je zelfacceptatie en je zelfrespect. Wanneer je gelooft dat ze een hoge dunk van je hebben, neemt je zelfacceptatie en zelfrespect toe. Aan de andere kant, als je denkt dat ze een lage mening van je hebben, stort je zelfacceptatie meestal in. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat dit niet gebeurt.

Ik heb het dan ook vaak over ‘jouw club van 5’. Jij bent het gemiddelde van de 5 mensen waar je het meeste mee omgaat. Als je dit interessant vindt en er meer over wilt weten, klik dan hier om een live Webinar van mij te volgen. Meerdere data en tijden zijn mogelijk.

“Maak je dus geen zorgen over wat andere mensen van je denken, in de meeste gevallen heb je het toch mis” 

Verder is het belangrijk om te onthouden dat niemand je slecht kan doen voelen over jezelf, tenzij je het ze laat doen. Mensen maken vaak opmerkingen die kwetsend zijn voor anderen, zonder dat ze het zelf beseffen. Andere doen het dan weer expres. Neem ze dus niet serieus. Niemand heeft macht over hoe jij je voelt over jezelf, tenzij je het toestaat. Leer ze te negeren.

Wees trots op jezelf

Een van de beste manieren om je zelfacceptatie en je waardering te vergroten, is door even rustig te gaan zitten en na te denken over je prestaties. Je denkt misschien niet dat je er veel hebt, maar je zult verrast zijn.

Denk aan de doelen die je hebt bereikt, de prijzen die je hebt ontvangen, de jaren van scholing of universiteit die je hebt voltooid. Denk aan je prestaties op het werk en aan prestaties met betrekking tot je hobby’s, enzovoort. Schrijf ze allemaal op en lees ze door als je klaar bent. Je zal trots zijn op jezelf.

Tips voor het verbeteren van jouw zelfacceptatie

• Probeer geen indruk op mensen te maken.
• Concentreer je op de positieve dingen in je leven en waardeer ze.
• Negeer je fouten of tekortkomingen niet, maar accepteer ze. Maak je geen zorgen over hen, maar zeg tegen jezelf dat je zult werken om iets te overwinnen dat kan worden overwonnen.
• Kies een rolmodel, iemand die je bewondert en waar je naar opkijkt en denk na over hun goede punten.
• Doelen hebben is belangrijk en door doelen te bereiken, voel je je altijd goed.