Assertief communiceren doe je zo! 7 praktische tips!

Assertief communiceren betekent voor jezelf opkomen. Niet schreeuwerig of agressief, maar met respect. Je geeft aan wat je voelt, ziet, hoort en wilt op een eerlijke en rustige manier en je houdt tegelijkertijd rekening met anderen. Gedraag je je assertiever? Dan krijg je meer zelfvertrouwen, verminder je spanningen en worden je relaties beter. Je gaat immers conflicten niet uit de weg. Je winst? Je voelt je prettiger en meer in balans. In dit artikel enkele direct toepasbare tips om je assertiviteit te trainen.

Assertief communiceren, lastiger dan gedacht

Vind je het ook keer op keer weer lastig om assertief te zijn? Geen blad voor je mond te nemen in bepaalde situaties? Bijvoorbeeld als er iemand bij de bakker of slager voordringt? Een vriendin vraagt of je morgen enkele uurtjes op haar kind wilt passen terwijl je daar geen zin in hebt? Het feestje van de buren zorgt voor geluidsoverlast? De ober vraagt of je eten heeft gesmaakt terwijl je het niet lekker vond?

Er zijn talloze situaties waarin je graag assertiever had gereageerd. Maar je hebt je mond gehouden, omdat je geen zeur wilt zijn. Echter, achteraf blijft het aan je knagen. Verbijt je je. Je had het anders moeten aanpakken. Door in de winkel te zeggen dat je eerder was, dat je morgen niet wilt oppassen, de muziek te hard staat, het eten niet smaakte enzovoort. Kortom: vaker voor jezelf opkomen, zodat je je beter voelt. Alleen blijkt assertiever communiceren in de praktijk best lastig.

Het fijne is: assertief zijn kun je leren. Hoog tijd voor een aantal assertiviteitstips!

7 tips voor meer assertiviteit

Tip 1: Straal zelfvertrouwen uit

Wil je assertief zijn? Let dan op je lichaamshouding en -taal. Die verraadt hoe jij je voelt. Sta en zit daarom rechtop. Ontspan je schouders en praat op een rustige en vriendelijke toon. Oefen eventueel je houding en wijze van praten voor de spiegel. Dat verhoogt je zelfvertrouwen en zorgt dat je sterker in je schoenen staat.

Tip 2: Wees relaxed

Assertief reageren is best eng. Zeker als je het niet gewend bent. De adrenaline giert door je lichaam. Tracht kalm te blijven. Haal rustig adem, focus en relax. De spanning in je lichaam vermindert, waardoor je beter kunt nadenken, adequaat en assertief kunt reageren.

Tip 3: Praat in de ik-vorm

Om assertief te reageren, is het goed in de ik-vorm te praten. Bijvoorbeeld: Ik heb moeite met concentreren als je veel lawaai maakt. Of: Ik voel me prettiger als je niet te laat komt. Hierbij geef je aan hoe het voor jou is. Kies je voor de jij-vorm? Dan is de kans groot dat je als volgt antwoordt: Jij maakt altijd veel herrie… of: Jij komt altijd te laat… Door zo te reageren voelt de ander zich veel sneller aangevallen en zal in de verdediging schieten. Ga het maar eens bij jezelf na.

Tip 4: Start met kleine stapjes nemen

Heb je besloten beter voor jezelf op te komen? Begin dan klein. Geef je grenzen aan. Wil je bijvoorbeeld iets niet? Zeg dan nee. Oefen je dat regelmatig? Dan gaat het steeds gemakkelijker. Je ervaart hoe goed het voelt. Geleidelijk aan kom je sterker in je schoenen te staan en is het steeds gemakkelijker om op een beleefde en nette manier directer te reageren. En… kijk ook eens naar anderen in je omgeving die wel assertief communiceren. Hoe doen ze dat? Wat is hun houding? Welke woorden gebruiken zij?

Tip 5: Vermijd bepaalde woorden

Wist je trouwens dat er woorden zijn die je beter niet in de mond kunt nemen als je assertiever wilt worden? Zo zijn overdrijfwoorden als ‘nooit’ en ‘altijd’ not done. Immers, uitspraken als: Jij ruimt nooit op of: Je laat altijd je troep slingeren, lokken meestal extreme reacties uit. Ook termen als: ‘Ik denk…’ en ‘Ik geloof…’ klinken niet overtuigend. Je loopt zelfs de kans dat de ander je direct van repliek dient. Welke woorden aan te raden zijn? Kies voor zintuigelijke woorden als: ‘Ik voel…’, ‘Ik hoor…’, ‘Ik zie…’ en dergelijke.

Tip 6: Alleen ‘nee’ zeggen is genoeg

Je herkent het vast wel. Als je ergens ‘nee’ op zegt, vul je dat automatisch aan met waarom. ‘Ik kom niet, want ik heb andere afspraken’. Echter alleen ‘nee’ zeggen is echt voldoende. Je hoeft geen nadere uitleg te geven. Je zult zo je redenen hebben. Van geen zin, geen tijd, omdat je het niet leuk vindt et cetera. Alleen als iemand erom vraagt kun je het toelichten.

Tip 7: Voel je niet schuldig

Okay, je bent begonnen met je assertiever op te stellen. Best lastig hé? Maar, maak je daar niet te druk daarover. Die nieuwe jij is zowel voor jezelf als je omgeving zeker even wennen. Maar je zult merken dat na verloop van tijd anderen je juist gaan respecteren vanwege je eerlijke, open en duidelijke houding. En ook jij gaat jezelf meer waarderen en fijner voelen, omdat je duidelijke grenzen stelt. Trouwens assertief zijn betekent ook dat je nu en dan best wat water bij de wijn mag én kunt doen. Jíj bepaalt hoe je je opstelt. Zolang je maar respectvol blijft en rekening houdt met anderen.

Hoe assertief ben jij? Kost het je moeite? Ik lees jouw verhaal graag hieronder.