Gedachten- Hoe ontstaan (tegengestelde) gedachten?

Gedachten en gevoelens

Gedachten heb je iedere dag. Over van alles en nog wat. Vaak bepalen ze jouw gevoel. Bijna iedereen heeft wel eens een kortere of langere periode dat je nadenkt over zaken die we meemaken in ons leven.

Soms kan dit zijn naar aanleiding van een concrete gebeurtenis of situatie (ziekte, ongeval of andere tegenslagen), soms is het naar aanleiding van een gevoel dat zomaar lijkt te ontstaan.

Deze gedachten die zich dan voordoen, ontstaan vaak spontaan en kunnen een tegenstrijdig karakter hebben. Voor de een kan dit een cyclus van persoonlijke groei inluiden, waar men sterker uit naar voren komt.

Voor de ander echter kan het betekenen dat hij of zij in dergelijke vragen blijft hanger, er niet uitkomt of er zelfs in vast loopt.

“Er blijven dan continu verschillende en tegenstrijdige gedachten in je hoofd opdoemen, welke uiteindelijk een lichamelijke en geestelijke last kunnen worden” 

Een voorbeeld van tegenstrijdige gedachten is bijvoorbeeld als we in de auto op weg zijn naar een afspraak en het stoplicht staat op rood.

Op dat moment beginnen de verschillende en tegenstrijdige gedachten in ons hoofd: ‘vervelend nu kom ik te laat, wat zullen ze wel niet van me denken’, `kom op, rijd door het rood, stel de politie ziet me, dan krijg ik een bekeuring’, ‘na ja, kan niet sneller dan snel’.

Gedachtenstromen

Deze gedachten achter elkaar kunt u ook gedachtestromen noemen. leder persoon heeft van nature deze diversiteit aan (vaak tegenstrijdige) gedachten in ons. Elk van deze ‘gedachten’ heeft zijn eigen gedrag, gewoontes, waarden, wensen en gevoelens.

Elk van deze `gedachten’ bekijkt de wereld vanuit zijn eigen ogen dat zich uit in hoe we handelen, in de mimiek, houding en intonatie.

“Dagelijks voeren we, met deze vaak tegenstrijdige gedachten, ‘gesprekken’ in ons hoofd en dit bepaalt hoe we handelen”

Innerlijke energietypes

Deze `gedachtestromen’ noemen we onze innerlijke energietypes. Ze ontstaan gedurende je leven als gevolg van onze persoonlijkheidsvoorkeuren, opvoeding, scholing, enzovoort. Wij zijn ons van deze `gedachtestromen’ meestal niet bewust.

“Sommige van deze innerlijke energietypes kunnen zeer sterk aanwezig zijn, andere komen in veel mindere mate naar boven”

Ze hebben hun eigen dynamiek; een eigen manier van denken, voelen, gedrag en waarneming. Al deze innerlijke energietypes die we ontwikkelen, hebben als doel ons te helpen om in het leven met de diverse, soms moeilijke, situaties om te kunnen gaan.

Zeker nu we in een sterk veranderende tijd leven waarin we steeds opnieuw worden uitgedaagd om met alle gebeurtenissen en wisselwerkingen in onze eigen omgeving om te kunnen gaan.

Jouw vergadering aan een grote, ronde tafel

Je kan al de verschillende innerlijke energietypes, symbolisch vergelijken met een vergadering aan een grote ronde tafel. Jij bent de voorzitter van de vergadering.

De innerlijke energietypes zijn als het ware de personen die aan deze tafel zitten. Iedere aanwezige heeft vaak uiteenlopende en tegenstrijdige ideeën en voorstellen.

Je kan hier natuurlijk veel van leren en als voorzitter bepaal jij natuurlijk uiteindelijk het besluit. Jij bepaalt de richting waar het naar toe gaat.

Innerlijke kompas

Er kunnen momenten of bepaalde omstandigheden in ons leven zijn waarin we niet meer weten hoe we verder kunnen gaan. Je bent als het ware jouw innerlijke kompas kwijt (zoals bijvoorbeeld bij moeilijke of vervelende gebeurtenissen).

Er komen dan vaak bepaalde gedachten, energietypes, in ons omhoog die ons evenwicht verstoren; die als het ware de vergadering van de voorzitter gaan overnemen en ons uit balans halen.

Deze kunnen ons zelfs een richting ‘opsturen’ die we eigenlijk niet willen en er ontwikkelt zich een bepaalde tunnelvisie waar we niet uitkomen. We noemen dit in de Grip zitten.

Kenmerken hiervan zijn bijvoorbeeld: je kunt geen afstand nemen van deze moeilijke of vervelende gebeurtenis, je blijft hameren op een zelfde onderwerp, enz.

Vervelende gedachten

Juist dan bestaat er een techniek die je kan helpen om toegang en vooral vat te krijgen op deze ‘andere’ soms ook wel ‘vervelende’ gedachten, oftewel innerlijke energietypes.

Zodat je zelf weer de regie, het stuur, terug in handen krijgt. We noemen dit ontgrippen. Via de onderstaande techniek leer je weer om op een meer evenwichtige manier beslissingen te nemen.

Bijvoorbeeld beslissen om niet in te gaan op deze gedachten, innerlijk type energieën, die je een richting op laten gaan die jij niet wilt. Het geeft je tevens handvatten voor jouw verdere persoonlijke ontwikkeling en hierdoor leer je wellicht kwaliteiten van jezelf te ontdekken waar jij je nog niet van bewust was.

Concreet leer je via de onderstaande techniek het herkennen van wat er gebeurt als je uit balans raakt. Je wordt er bewust van welke innerlijke energietypes dit veroorzaken, je leert deze te herkennen, ermee om te gaan en te ‘managen’.

Hierdoor ben je weer beter in staat om beter te kunnen anticiperen, reageren op de ontwikkelingen in jouw leven en jouw eigen stuur weer in handen te krijgen.

Hoe herken en erken je gedachtestromen?

In de inleiding heb ik beschreven dat ieder persoon van nature een diversiteit aan (vaak tegenstrijdige) gedachten heeft. Elk van deze gedachten heeft zijn eigen gedrag, gewoontes, waarden, wensen en gevoelens. Het bekijkt de wereld vanuit zijn eigen ogen dat zich uit in het gedrag, de mimiek, houding en intonatie.

“Dagelijks voeren we met deze vaak tegenstrijdige gedachten `gesprekken’ met elkaar in ons hoofd en dit bepaalt hoe we handelen. Deze ‘gedachtestromen’ noemen we onze innerlijke energietypes”

In dit artikel krijg je een uitleg over wat innerlijke energietypes zijn en hoe deze zich ontwikkelen. Je leert hierdoor deze bij jezelf te gaan (her)kennen.

Dit biedt jou een aantal voordelen. Zo wordt het bijvoorbeeld gemakkelijker te begrijpen waarom je soms dingen doet, zelfs als dat niet is wat je eigenlijk wilt doen.

Belangrijk is om te kijken welke innerlijke energietypes je uit je evenwicht, balans, kunnen brengen en welke je dient te ontwikkelen met als resultaat dat je gaat beschikken over meer mogelijkheden tot evenwichtiger handelen.

Wat zijn innerlijke energietypes?

Innerlijke energietypes of gedachten zijn ‘deelpersoonlijkheden’ in ons, die in bepaalde situaties of bij een bepaalde gebeurtenis naar voren komen. Ze hebben allemaal een eigen gedrag en reactiepatroon.

Meestal zitten aan deze energietypes emoties gekoppeld die zijn ontstaan als gevolg van eerder meegemaakte gebeurtenissen of situaties.

Deze innerlijke energietypes zijn ontstaan vanuit een strategie om met de situaties en/of gebeurtenissen om te kunnen gaan. Wij hebben ons hierdoor een houding aangemeten waarmee wij ons op zulke momenten aanpassen aan de omgeving.

Het ontstaat vanaf je geboorte

Het ontstaan van innerlijke energietypes is een heel normaal proces wat al begint bij onze geboorte. Als baby leer je om een mate van ‘beheersing’ te krijgen over onze omgeving: bijvoorbeeld hoe we voedsel moeten krijgen. We huilen en hierdoor zetten we onze ouders aan tot actie (eten geven).

Als dat een keer resultaat oplevert, zullen we dit gedrag blijven vertonen. Als gevolg van inter-relatie met je omgeving ontwikkelden deze innerlijke energietypes zich. Deze ontwikkeling van de ‘beheersing’ over de omgeving is de basis van de persoonlijkheidsontwikkeling.

Het zijn strategieën, in die zin, dat deze energieën aangewend worden om iets te verkrijgen of om bijvoorbeeld problemen te vermijden. leder innerlijk energietype heeft zijn eigen gedrag, eigen waardesysteem, eigen opinies, eigen vooroordelen, ook een specifieke stijl.

“Met andere woorden leder ‘energietype’ kijkt met zijn eigen ogen naar de wereld”

De 5 meest voorkomende energietypes

Enkele voorbeelden van de meest voorkomende innerlijke energietypes bij onszelf: 

1. Het onschuldige, kwetsbare kind: afhankelijk van anderen, kwetsbaar, aangewezen op de bescherming van anderen.

2. De beschermer: hij beschermt ons tegen ‘kwaad’. De drammer: die je zegt wat je allemaal nog moet doen.

3. De criticus: die voortdurend kritiek levert op alles wat je doet.

4. De perfectionist: die alles perfect wil hebben

5. De behager: die wil dat je in de eerste plaats anderen behaagt, met andere woorden; die wil dat je alles doet om aardig gevonden te worden, desnoods ten koste van uzelf.

LET OP: dit zijn voorbeelden en niet noodzakelijk jouw energietypes. Je hoeft deze dus ook niet allemaal in jezelf te herkennen.

Energietypes negeren heeft geen zin

Sommige van de ontwikkelde innerlijke energietypes gebruiken we erg vaak, andere beheersen we niet of nog niet goed en kunnen ons daarom overvallen. Het gevolg hiervan is dat we daarom niet weten hoe we ze in toom kunnen houden en juist constructief kunnen leren gebruiken.

Een aantal van deze innerlijke energietypes duwen we zelfs weg, ‘verstoten’ we. We vinden dit ‘trekken’ van onszelf die we niet graag hebben. Helaas, hoe meer we ze weg duwen, hoe meer ze als een boemerang zullen binnen komen. Dus met andere woorden als we dit deel van onszelf negeren, eisen ze plots en met veel kracht een ‘plaats’ op.

Jouw bus met passagiers?

Stel, we vergelijken al deze innerlijk energietypes als een bus vol met passagiers. Jij zelf zit als chauffeur achter het stuur.

Als een passagier af en toe iets tegen je zegt, is dat geen probleem, het kan je helpen en is te overzien. Het wordt lastiger als alle passagiers tegelijk gaan praten en je ‘door de bomen het bos niet meer ziet’.

Of dat een passagier, innerlijk energietype, ineens volledig het stuur over gaat nemen en een andere route kiest als die je zelf voor ogen had.

In onszelf zijn er dus verscheidene delen die we goed of minder goed kennen. Het kan je helpen bewust naar deze innerlijke energietypes te gaan luisteren wat deze je proberen te leren, of te vertellen, hebben.

Welke innerlijke energietypes herken je bij jezelf? – Oefening

We gaan dit onderzoeken aan de hand van de volgende vragen:

Welk gedrag vertoon je automatisch, zonder erbij na te denken? Licht dit toe aan de hand van een voorbeeld. (Bijvoorbeeld neem een discussie, een situatie, waarbij je iemand wilt overtuigen van jouw gelijk: wat zeg je en hoe zeg je het (stijl, volume enz.)? Welke woorden gebruikt je? Welke lichaamstaal laat je zien?

Ken jij die momenten van jezelf waarop je even helemaal en totaal anders gedraagt (‘wanneer je jezelf niet meer bent’)? Licht dit toe aan de hand van een voorbeeld. (Bijvoorbeeld, hoe zouden de mensen die je kennen je dan omschrijven; wat je zegt, hoe je dit zegt (stijl, volume..), welke lichaamstaal je dan gebruikt?)

Iedereen heeft alle energietypes in zich!

Alle mogelijkheden, oftewel energietypes zijn in ieder mens aanwezig. Of deze innerlijke energietypes tot uiting komen is afhankelijk van de vraag of deze ook de mogelijkheid hebben om tot groei, bloei, te komen.

Het is een onderdeel van de persoonlijke ontwikkeling. Innerlijke energietypes ontstaan wanneer we worden ‘uitgedaagd’ of dat we ‘problemen’ hebben om deze te kunnen handelen.

Als heel klein kind al gebruiken we bepaalde strategieën om ons te beschermen tegen deze ‘problemen’. Hoe negatief ze ook soms kunnen zijn en hoe vervelend ook de manier is waarop ze naar voren kunnen komen.

Bijvoorbeeld de innerlijke criticus, voor velen welbekend, deze wil ons waarschuwen. Door zijn hevige tussenkomsten interpreteren we die signalen als ‘stoplichten’ en niet als ‘oranje waarschuwingslichten’.

De kunst is om te zien waarvoor ze ons waarschuwen en wat we hier mee dienen te doen. Innerlijke energietypes worden sterker naar mate we steeds tegen dezelfde problemen aanlopen of deze zelf uitlokken en ons, door de ‘boodschap’ die ze geven aanzetten tot verandering en groei. Vaak interpreteren we dit als negatief en willen hier dan niet naar luisteren.

Oefening 1

Heb jij bij jezelf wel eens meegemaakt dat je bij een bepaalde situatie, gebeurtenis of probleem een bepaalde innerlijke energietype bij je omhoog kwam? Licht dit toe met een voorbeeld (denk hierbij aan wat je deed, jouw gedrag, wat voelde je, wat zei je, welke lichaamstaal gebruikte je?)

Oefening 2

Wat was het voordeel van het innerlijke energietype zoals beschreven in de bovenstaande oefening? 

Waarvoor probeerde dit innerlijke energietype je te behoeden of wat was zijn/haar functie? Licht dit toe met een voorbeeld.

Innerlijke energietypes komen altijd met 2 en zijn tegengesteld aan elkaar, elkaars tegenpool. Onthoud dus dat er geen innerlijke energietype is zonder een tegengestelde kracht. Ze houden elkaar, normaal gesproken, in evenwicht.

Wees dus niet verbaasd als je luistert naar een innerlijk energietype en dat er een andere (tegenovergestelde innerlijk energietype) zich ook wil aanbieden. leder van deze innerlijke energietype heeft zijn functie.

Voorbeeld van een innerlijk energietype:

Bijvoorbeeld: een innerlijk energie type zegt; `zou ik dit werk blijven doen’, een ander innerlijk energietype zegt, ‘ga ik in op een voorstel van een ander bedrijf’, beide zijn aantrekkelijk enerzijds anderzijds…

“Op het moment dat we in deze situatie zitten is er een bepaald bewustzijn dat als het ware in het midden staat en uiteindelijk weet wat goed is voor u is”

Dat bepaalde bewustzijn kan al deze innerlijke energieën min of meer bewust aansturen en inzetten. Zoals de chauffeur die zelf kan bepalen om een van de passagiers te laten helpen maar niet het stuur overneemt, maar ons ondersteunt.

Primaire innerlijke energietypes

De innerlijke energietypes die ons het meest tijdens onze persoonlijke ontwikkeling hebben aangesproken noemen we de primaire innerlijke energietypes. Deze zijn we gewend te gebruiken in diverse situaties.

Het kan zijn dat deze primaire innerlijke energietypes het roer of het stuur van ons over nemen en juist de andere innerlijke energietypes die we zelf als ‘negatief betitelen wegduwen. Deze noemen we ook de verstoten innerlijke energietypes.

Nu zal je denken dat we de ‘goede’ innerlijke energietypes moeten ontwikkelen en de ‘slechte’ dienen kwijt te raken. Dit is echter niet het gegeven.

‘Positieve’ als ‘negatieve’ innerlijke energie types?

Deze innerlijke energietypes blijven namelijk in onszelf aanwezig, we duwen deze echter weg. Juist het wegduwen en niet accepteren van deze innerlijke energietypes hebben een negatieve invloed op onszelf en op onze gezondheid.

We maken ze juist sterker, doordat we ze verdrijven naar ons onbewuste van waaruit ze vrij spel hebben om hun gang te kunnen gaan, zonder dat we er nog invloed op hebben. Het kan uiteindelijk leiden tot allerlei kwalen.

Het is juist de kunst deze innerlijke energietypes, zowel de ‘positieve’ als ‘negatieve’ innerlijke energie types, te integreren in jezelf. Als jij zelf maar de regie blijft behouden en leert met al deze innerlijke energietypes om te gaan.

Daarnaast zijn er nog innerlijke energietypes die we niet ontwikkeld hebben, die we nog niet kennen van onszelf. Deze kunnen kwaliteiten in onszelf omhoog laten komen waarvan we ons dus niet bewust waren dat we deze in ons hadden.

Veel voorkomende innerlijke energietypes uitgewerkt:

Tijdens onze persoonlijke ontwikkeling komen in de diverse levensfasen bepaalde innerlijke energietypes naar voren.

Voorbeelden van de diverse innerlijke energietypes: Het onschuldige, kwetsbare kind: afhankelijk van anderen, kwetsbaar, aangewezen op de bescherming van anderen.

De beschermer: hij bescherm