Vitaliteit - Hoe vitaal ben jij in 2017?
Vitaliteit – Hoe vitaal ben jij in 2017? Je kent het wel – Op Nieuwjaarsdag bruis je nog van de motivatie, je hebt nieuwe ideeën en plannen voor het nieuwe jaar en je lijkt eindelijk energie over te hebben om vervelende taken af te maken die je al maanden uitstelde. Een paar weken later ben je niet meer vooruit te branden, je bent moe en hebt nergens zin in: je energie is op.
Jouw energielevel heeft veel met jouw vitaliteit te maken want, in hoeverre iemand vitaal is wordt bepaald door de hoeveelheid energie die iemand heeft.
Energie en vitaliteit zijn dus kennelijk aan elkaar verbonden. De belangrijkste vragen zijn: ‘Waar heeft vitaliteit nog een door ons waarneembare invloed op en wat is vitaliteit eigenlijk precies?’
De vier onderdelen van balans
Het woord vitaliteit komt van het Latijnse ‘vitae’. De betekenis of definitie van het Latijnse begrip is ‘leven’ en gaat over het laten stromen van energie door het lichaam. Door de energie in goede banen te leiden voelt men zich fit, sterk en actief, zowel geestelijk als lichamelijk.
Voldoende energie is nodig om te kunnen doen wat je wilt doen en om productief te blijven. Als je vitaal bent, heb je een gezonde balans tussen werk en privé en haal je voldoening uit de dingen die je doet. Is dit niet het geval? Dan daalt het energielevel en daarmee de vitaliteit.
Er is ook een relatie tussen vitaliteit en gezondheid, maar hier gaat het niet alleen maar om de fysieke gezondheid. Dus dat je niet ziek bent en je fit voelt. Vitaliteit reikt veel verder. Ook jouw emotionele ontwikkeling en je zingeving aan het leven zijn van belang. Daarom wordt vaak gezegd dat vitaliteit betrekking heeft op zowel je lichaam, geest, hart en ziel. Al deze vier onderdelen zijn op een positieve manier in balans als je vitaal bent. Je blaakt van de energie, beschikt over mentale veerkracht, staat positief in het leven, ervaart levensvreugde, hebt doorzettingsvermogen en bent bevlogen. Kortom: je zit lekker in je vel, straalt en kunt de hele wereld moeiteloos aan.
Zit je vol energie of ben je rusteloos?
In 1997 definieerden Richard Ryan en Christina Frederick vitaliteit als een subjectief gevoel van ‘vol van energie zijn’ en zich levendig voelen. Iemand die veel vitaliteit heeft is alert, fit en vitaal. De energie die we voelen komt vanuit onszelf en niet vanuit een externe bron. Ryan en Frederick maken ook een duidelijk onderscheid tussen vitaliteit en manie, een toestand waar men ook vol van energie is maar zich tegelijkertijd ook heel rusteloos en gehaast voelt. Vitaliteit is een concept dat men overal ter wereld kent maar per cultuur verschillend wordt omschreven: In het oude China omschreef men vitaliteit als ch’i en jing, het gevoel vanbinnen vol met interne energie te zitten. In Japan noemde men Ki de energie en kracht voor mentale en fysieke gezondheid.
De belangrijkste vragen bij vitaliteit
Ryan en Frederick zien vitaliteit als een afspiegeling van fysiek en psychisch welzijn en daarom zijn de vragen ook gericht op tevredenheid met het leven, zelfvertrouwen en het gevoel van autonomie maar ook depressie, angst en pijn. Dit zijn volgens hen belangrijke factoren voor vitaliteit.
In de wetenschappelijke literatuur wordt vitaliteit ook vaak in verband gebracht met gezond ouder worden en een langer gelukkig leven. Meerdere studies kijken dan ook vaak naar hoe gelukkig mensen zijn en hoe dat de levensduur verlengt.
Opvallend is dat fysieke gezondheid wel invloed heeft op het gelukkig en vitaal ouder worden, maar dat de invloed van de mentale gezondheid vele malen groter is. Uiteraard speelt een gezond lichaam ook een belangrijke rol bij vitaliteit maar je zou veel meer aandacht moeten besteden aan een gezonde geest.
En je leeft nog lang en gelukkig
Om jezelf lang gelukkig te voelen moet je er dus voor zorgen dat je ook lang vitaal blijft. Om vitaliteit aan den lijve te ervaren en om vitaal te worden en te blijven, is er actie nodig. Hieronder geef ik een aantal tips hoe we fysiek en mentaal vitaal worden en blijven.
Tips om jouw vitaliteit te verbeteren
Fysieke vitaliteit
- Ga meer bewegen
Wil je vitaliteit ervaren? Kom dan zeker in beweging. Lichamelijke inspanning geeft je namelijk echt heel veel energie. Door een intensieve workout maakt jouw lichaam een stofje aan waardoor je je gelukkig gaat voelen. Bewegen is dus niet alleen goed voor jouw fysiek welbevinden maar ook voor jouw mentale vitaliteit. Ervaar het en ga meer bewegen. Begin met een ommetje maken tijdens je lunchpauze, je auto een kwartier van je werk te parkeren en neem niet meer de lift, maar de trap. Ook jouw huis grondig schoonmaken, tuinieren en dergelijke zijn lichamelijke inspanningen die bijdragen tot meer beweging en je extra vitaliteit kunnen opleveren.
- Eet gezond en bewust
Voeding is de brandstof voor je lichaam en heeft een grote invloed op je vitaliteit. Eet je ongezond, onregelmatig en niet gevarieerd? Dan gaat je lichaam protesteren, zoals de motor van een auto gaat haperen als het niet de goede brandstof en juiste hoeveelheid olie krijgt. Eet dagelijks 200 gram verse groenten en 2 stukken fruit. Combineer dat met volkorenproducten, zaden, noten plus vis en mager vlees. Drink genoeg water (1,5 liter) per dag en zo weinig mogelijk koffie en frisdrank. Wees eveneens matig met alcohol, zout, suiker en verzadigde vetten. Kies verder liever voor kleine porties voeding verspreid over de dag. Zo kom je je dag zonder energiedip door.
Lees ook eens de etiketten van de producten die je in de supermarkt koopt. In veel producten zitten veel kunstmatige toevoegingen en het kost ons lichaam veel energie om deze stoffen te verteren. Koop eens verse producten van de boer of op de markt en probeer zoveel mogelijk zelf te koken. Dan weet je wat je eet.
- Slaap genoeg
Voldoende slapen is soms best moeilijk vooral in deze maatschappij waar zo veel van je geëist wordt. Een gevaarlijke trend, want slaap is essentieel voor jouw gezondheid. Je lichaam heeft slaap nodig om dan lichamelijk en geestelijk te herstellen en energie aan te vullen. Wil je beter slapen en fit wakker worden? Doe je tv, pc en telefoon een uur voor het slapengaan uit. Drink na acht uur geen koffie of alcohol meer en ontwikkel een vaste slaaproutine. Ga op een vaste tijd naar bed en uit de veren. Lukt het? Je beloning is meer energie en dus ook meer vitaliteit.
Mentale vitaliteit
- Stop met stressen
Stress ervaren we allemaal wel een keertje. En dat is ook helemaal niet erg. Alleen te veel stress is niet goed voor je vitaliteit. Wil je je energiek voelen en bruisend in het leven staan? Stop dan met stressen en bouw je spanning zo vaak je kunt af. Maak regelmatig een wandeling, doe ademhalings- en/of ontspanningsoefeningen, verlies je nu en dan in je hobby, luister naar muziek et cetera. Creëer je voldoende ontspanmomenten? Dan neemt je vitaliteit met sprongen toe. Stop daarom vandaag nog met stressen en ontspan vaker.
- Meditatie en Yoga
Een manier om jouw stress te verminderen is meditatie en yoga. Deze twee technieken helpen jou om je energielevel te verhogen. Ze creëren rust in je hoofd en geven je meer focus. Bovendien leer je meer om in het hier en nu te leven, waardoor je je minder druk maakt over wat er in de toekomst nog moet gebeuren.
- Sta positief in het leven
Een positieve levensinstelling maakt het leven zoveel mooier en aangenamer. Probeer het maar eens. Immers, negativiteit kost alleen maar bergen energie en gaat ten koste van je vitaliteit. Natuurlijk is het niet gemakkelijk om alles altijd van de positieve kant te zien, maar met wat oefening kan iedereen het leren. Richt je eens uitsluitend op wat goed gaat in je leven. Voel je een negatieve gedachte opkomen? Verplaats dan je aandacht door er een positieve gedachte tegenover te plaatsen.
- Kies voor energiegevers en vermijd energienemers
Maak er een sport van om situaties die je energie roven uit de weg te gaan: vermijd doemscenario’s en drama om je heen en relaties met mensen die je energie kosten. Omarm energiegevers: begin met situaties uit het verleden los te laten en af te sluiten.
Eén van mijn leraren zei: ‘ The future never equals the past.’ ( Mijn vertaling: ‘De toekomst hoeft nooit een herhaling van het verleden te zijn.’) Dat schept ruimte voor nieuwe energieën. Blijf bij jezelf en bewaar jouw eigen grenzen. Hiermee bescherm je jezelf en jouw energie. Doe dingen waar je vrolijk van wordt. En nog beter; doe het samen met mensen die je energie geven.
- Onderhoud jouw sociale contacten
Omgang met anderen is belangrijk. Of je nu jong bent of oud. Ga niet achter de geraniums zitten. Houd contact met je vrienden, familie en kennissen. Je hebt elkaar nodig om gebeurtenissen, ervaringen, teleurstellingen en tegenslagen te delen. Maar ook als steun en toeverlaat als het even tegenzit. Als je geen contact met anderen hebt, dan wordt je wereld erg klein en verpieter je langzaam.
Zo lukt het je wel….
Natuurlijk heb je al deze tips en adviezen al eens een keer gekregen. Maar helaas is 95% van je gedrag onbewust. Voor je het weet zit je weer in de oude, vertrouwde patronen. En als je niet oplet dan ben je zo weer een jaar verder.
- Begin daarom met één kleine stap/tip die jou aanspreekt. Liefst een kleine gedragsverandering die je al direct meer energie en blijheid geeft.
- Koppel dit nieuwe gedrag aan een bestaande dagelijkse gewoonte.
Bijvoorbeeld een kwartiertje gaan bewegen voor dat je gaat ontbijten.
Of een meditatie voor dat je gaat slapen enz.
- Hang een kalender op en zorg ervoor dat je 66 aaneengesloten dagen de nieuwe gewoonte toepast. Iedere dag wanneer het je gelukt is , dan zet je een zichtbaar kruis op je kalender. Verbreek die reeks niet! Je past de oefening ook in het weekend en na een avondje gezellig stappen toe.
Dus geen smoezen of uitvluchten. Houdt je doel voor ogen!
- Vier je succes Iedere keer wanneer je een kruis op je kalender zet, dan zorg je dat de gelukshormonen door je lijf stromen; maak een vreugdedansje, geef jezelf een fysiek schouderklopje of slaak een vreugdekreet.
Alleen wanneer je lichaam ook daadwerkelijk de beloning kan voelen, dan zal het nieuwe gedrag steeds makkelijker worden aangeleerd.
Iedere dag is een ideale start voor een nieuwe gewoonte. Daar wil ik je ook in 2017 graag bij blijven helpen. Laten we samen de wereld gezonder en vitaler maken.
Ik ben natuurlijk heel benieuwd wat jij zelf doet om energie te krijgen of te houden. Daarom waardeer ik je reactie onderaan mijn blog.