Confrontaties aangaan zonder stress: kan dat?
Confrontaties aangaan zonder stress: kan dat?
Als ik ‘confrontatie’ zeg, waar denk je dan aan? Denk je ook aan een grimmige sfeer, nare woorden, boze mensen? Of erger …? Veel mensen houden niet van confrontaties. Toch zijn ze waardevol, zelfs nodig. En het is iets wat je kunt oefenen. In deze blog lees je hoe je dat kunt doen.
Confrontatie of conflict?
Confrontatie is niet hetzelfde als conflict. Sterker nog, als er stoom uit je oren komt en je jezelf in staat acht om de ander iets aan te doen, dan is het meestal geen goed moment voor een confrontatie … Maar wat is confronteren dan wel?
Een goede confrontatie is opbouwend. Het betekent dat je bewust reageert om iemand ergens op te wijzen en daardoor jezelf en de ander verder helpt.
Kan je het zien als een compliment?
Dus niet vanuit ‘blinde’ emotie. Natuurlijk kan er emotie bij komen kijken, maar confrontatie is nadrukkelijk niet bedoeld om je opgekropte woede en frustratie te botvieren.
In een gezonde confrontatie reageer je vanuit de bedoeling om een ander te helpen zodat diegene er beter van wordt (NIET slechter!). Denk bijvoorbeeld aan iemand die bot met anderen omgaat en zichzelf hierdoor langzaam maar zeker isoleert. Confronteren kan dan betekenen dat je diegene vertelt wat je ziet en hoe dingen op je overkomen. In feite betekent het dat je de ander laat weten dat je diegene op waarde schat en diens welzijn belangrijk vindt. En dat je zelfs bereid bent om het ongemak van een confrontatie hiervoor te doorstaan. Een goede confrontatie is een compliment.
De voordelen van confronteren
Er is een aantal positieve uitwerkingen van confronteren.
- Het versterkt je zelfvertrouwen
Confrontatie laat vertrouwen in een ander, hoe ga je ermee om?" groeien. Hoe meer mensen elkaar zorgvuldig confronteren, hoe meer ze beginnen in te zien dat de ander de waarheid tegen hen spreekt en te vertrouwen is.
- Het verdiept de relatie
Gezonde confrontatie maakt daarmee ook dat er een verdieping in een relatie optreedt. Eerlijkheid en openheid geeft een vorm van intimiteit, elkaar kennen. Confrontaties zorgen voor open harten, waardoor je juist een diepe band met iemand kunt opbouwen.
- Het verlicht je
Daarnaast zorgen confrontaties er ook voor dat je zelf lasten kwijtraakt die niet voor jou zijn bedoeld. Wanneer je ziet dat dingen mislopen, kan dit bij je drukken. Het kan je ook kwetsen of teleurstellen. Door iemand te confronteren, leg je de last die op jouw schouders terechtkwam, weer terug bij degene die er verantwoordelijk voor is.
- Het klaart de lucht op
Confrontatie zorgt er ook voor dat de ‘lucht’ enorm opklaart, dat samenwerking veel prettiger verloopt en iedereen lekkerder in zijn vel zit. Onuitgesproken zaken en opgekropte emoties kunnen een spanning veroorzaken die om te snijden is. Iedereen voelt dat en heeft er last van. Door een confrontaties klaart de ‘lucht’ op.
Laat de spanning niet oplopen
Heel wat redenen dus om eens diep adem te halen en de confrontatie aan te gaan. En er zijn nog meer goede redenen. Als je NIET confronteert, wordt de situatie doorgaans alleen maar erger. Stilstaand water gaat rotten: zo is het als het ware ook met gedachten en emoties. Als je merkt dat je dingen begint te slikken, constant met vage spanning loopt, het idee hebt dat je steeds een beetje meer terrein van jezelf prijsgeeft, dan is het waarschijnlijk tijd om ergens een confrontatie aan te gaan.
Wacht er niet te lang mee. Als je oververhit bent, zorg dan dat je enigszins bedaart, maar confronteer de ander wel zo snel mogelijk. Emoties inslikken moet je zo min mogelijk doen. Ze raken onderdrukt en je kunt er op een gegeven moment niet meer bij. Echter in de diepte ‘broeit’ het. Dit is NIET gezond. (Misschien ken je het fenomeen dat als je een grapje maakt, het er soms veel scherper uit komt dan hoe je het bedoeld had. De kans is groot dat je een emoties hebt weggedrukt, die met zo’n ‘grapje’ even ontsnappen).
Als de basis maar goed is …
In lijn hiermee is het ook niet eerlijk voor de ander (en jezelf) om zo lang te wachten met confronteren dat je ontploft en de ander alles dus buitenproportioneel over zich heen krijgt. Dit soort confrontaties zijn bijna een reflex, de redelijkheid is dan vaak ver te zoeken. Natuurlijk, als je emoties zo hoog zitten, dan kan het enorm goed zijn dat dit eruit komt. Als de relatie in de basis goed is, zal ook dit uiteindelijk weer tot een verdere verdieping van de relatie leiden. Maar je zadelt de ander met een hoop ‘gif’ op. En je loopt het risico om de ander en de relatie flink te beschadigen. Hoe oncomfortabel dus ook, laat je emoties zien wanneer ze omhoogkomen!
Een goede voorbereiding op de confrontatie
Goed, je bent misschien nu zo ver dat je enkele situaties voor de geest hebt gehaald waarin duidelijk een confrontatie nodig is. Vier stappen kunnen je daarbij helpen:
- Accepteer dat het een vervelende ervaring wordt.
Niks aan te doen. Houd het einddoel voor ogen …!
- Zie het als een win-situatie.
Verheug je daarom ook alvast op de winst die de confrontatie gaat brengen.
- Het is goed om realistisch te zijn.
Een confrontatie kan aanvoelen als een muur waar je nooit doorheen komt, maar je zult merken dat dat een illusie is en dat de winst bovendien veel groter is dan het ongemak van het moment. Misschien maak je je een voorstelling van hoe een vriend of familielid zal reageren en zit je daarover in, maar de praktijk is bijna altijd anders: dus stop maar met piekeren. En mocht het wel zo lopen als je verwachtte, dan zij het zo.
- Ten slotte: gá dat gesprek aan.
Als je het gevoel hebt dat je niet weet hoe je moet starten, benoem dat dat ook. Bijvoorbeeld: ‘Ik voel me hier nogal ongemakkelijk bij en ik weet nog niet hoe ik het ga verwoorden …’. En dan begin je gewoon. Het hoeft niet perfect en de ander eet je heus niet op. Meestal waarderen mensen het juist. Want ten diepste is het een teken dat je hen waardeert.[1]
Nu is het dan écht zo ver …
Tot zover even de ‘mentale voorbereiding’ om een confrontatie aan te kunnen gaan. Misschien heb je dit totaal niet nodig, is confronteren je tweede natuur en ‘lust je ze rauw’ om het maar zo te zeggen. Ook dan is het goed je van deze punten bewust te zijn en juist een stapje terug te zetten als je merkt dat je overal bovenop springt. Laat je eerste reflex bedaren, bekijk je motivatie en of je de opbouw van de ander en de onderlinge relatie voor ogen hebt, of dat het vooral stoom afblazen is.
Herken je je wel in de terughoudendheid, misschien ook het ongemak van de confrontatie, haal dan even diep adem en ga er gewoon voor. En wat doe je dan?
Confronteren in 7 stappen
Een therapeut schreef een stappenplan met 7 stappen tot effectief confronteren[2].
- Kijk of de situatie geschikt is om een confrontatie aan te gaan.
Licht degene die je gaat confronteren ook vooraf in. Wanneer een situatie zich in een groep voordoet, dan is het niet handig om daar de confrontatie aan te gaan. Neem diegene even apart of wacht tot je alleen bent voordat je diegene aanspreekt. Je kunt jezelf en de ander daarbij helpen door vooraf aan te kondigen dat je iets gaat zeggen wat die ander misschien niet prettig vindt om te horen.
- Geef ‘ik’- boodschappen en blijf dicht bij jezelf.
Dus niet: “Jij doet altijd zus-en-zo”, maar: “Ik heb vaker gemerkt dat je dit-en-dit doet en ik vind dat niet fijn, het maakt me boos en gefrustreerd”. Op die manier voelt de ander zich veel minder aangevallen dan wanneer je met de vinger wijst. Beschuldiging roept een verdedigende reactie op bij de ander, maar als je open bent over je eigen beleving kan niemand daar iets tegenin brengen. En jouw openheid ontlokt ook openheid bij de ander.
- Maak duidelijk wat je wilt dat in de situatie verandert.
Geef daarbij ook aan dat je graag een goede verstandhouding met die ander wilt en dat er dus iets moet gebeuren.
- Vat samen wat jouw punt is.
Na een beknopte weergave van jouw issue, vraag je de ander om te reageren: “Ik heb je verteld dat ik er tegenaan loop dat …, dat ik een goede verstandhouding met je wil en dat ik dus vind dat er iets moet veranderen. Hoe kijk jij hier tegenaan?”. Dit leidt tot de volgende stap, welke een belangrijke is.
- Zoek samen naar oplossingen.
Hierbij kun je zelf suggesties doen, maar voor de motivatie bij de ander is het vooral ook belangrijk dat de ander met oplossingen komt. Niemand vindt het fijn om opgedragen te krijgen wat hij moet doen, zeker als de relatie nog een beetje wiebelig is. Door de ander suggesties te laten doen, voelt diegene zich ook gehoord en zal het voor beiden makkelijker zijn om een verandering in gang te zetten. Hierbij is de gulden regel: hoe concreter, hoe beter.
- Maak duidelijke afspraken.
Wanneer er een oplossing is gevonden, stem dan ook met elkaar af hoe je dit precies gaat doen en wie waarvoor verantwoordelijk is. Zorg ervoor dat alles duidelijk is en er geen nieuwe wrijvingen ontstaan.
- Bedank de ander.
Voor zijn of haar tijd en de bereidheid om met elkaar in gesprek te gaan. Een respectvolle afronding is direct ook een respectvolle start van een hernieuwde samenwerking.
Het sterke aan deze aanpak is dat je de ander deelgenoot maakt van het probleem en daarmee ook medeverantwoordelijk voor de oplossing. In plaats van dat je tegenover elkaar staat, sta je ineens naast elkaar en werk je samen om te zorgen dat dit probleem verdwijnt.
Ten slotte
Confrontaties verdienen meestal geen schoonheidsprijs. Misschien moet je het vergelijken met leren fietsen, dat gaat in het begin ook alle kanten op en mogelijk val je zelfs een paar keer op je neus. Maar als je stilstaat, leer je nooit fietsen. Je moet in beweging komen. En dan zul je merken dat je er al snel handiger in wordt. En dat je er misschien zelfs wel de echte waarde van gaat inzien!
Heb jij nog tips of adviezen m.b.t. confronteren voor jouw med
