Symptomen van overspannen zijn: 12 signalen om in de gaten te houden!

Overspannenheid, ook bekend als stressgerelateerde uitputting of burn-out, is een toestand van mentale, emotionele en soms fysieke uitputting die het gevolg is van langdurige of ernstige stress. 

Het gaat vaak gepaard met een gevoel van overweldiging en onvermogen om te voldoen aan constante eisen. Mensen kunnen zich overspannen voelen als reactie op werkdruk, familiale problemen, ziekte, financiële zorgen, of andere stressfactoren.

De kenmerken van overspannen zijn negeren, kan je gezondheid schaden. Je raakt op den duur overbelast en krijgt allerlei geestelijke en lichamelijke klachten. Je hebt een kort lontje, slaapt slecht, voelt je continu moe en hebt vaak hoofdpijn. Neem je geen rust en jakker je maar door? Dan kun je een depressie krijgen óf zelfs een burn-out. Hieronder lees je meer over hoe je overspannenheid herkent en bestrijdt.

Overspannen raken 

Natuurlijk raak je niet 1, 2, 3 overspannen. Want, spanning ervaren we allemaal. Elke dag. En het hoeft zelfs helemaal niet onplezierig te zijn. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat je alert reageert in het verkeer, maar ook dat je beter presteert op je werk en thuis het gezinsleven op rolletjes loopt. Neem je echter te veel hooi op je vork? Dan kan dat tot spanningen leiden.

Denk aan: tegelijkertijd extra taken op je nemen als een verbouwing, een cursus en sociaal actief zijn. Maar, ook relatie die niet lekker loopt. Met je baas, vrienden of kinderen. Of de zorg voor een ernstig zieke ouder, een ongeluk meemaken of een dierbare die plotseling overlijdt.

Op een bepaald moment loop je vast. Je kunt geen afstand meer nemen, raakt de grip kwijt en krijgt allerlei gezondheidsklachten. Je kunt niet meer normaal functioneren. Noch thuis, noch op je werk enzovoort. Je bent overspannen! Herken tijdig de waarschuwingssignalen dat je over je grenzen gaat.

Voor veel mensen is het niet duidelijk wat het verschil is tussen overspannenheid en burnout. In deze video leg ik dat uit:

12 symptomen van overspannen zijn

Voordat je overspannen raakt, zijn er allerlei tekenen dat je helemaal niet lekker in je vel zit. Hierbij een overzicht van deze kenmerken:

1. Snel geprikkeld zijn

Je bent supergespannen en vertoont allerlei zenuwtrekjes. Bijvoorbeeld trillen met je been, tikken met je voet of trommelen met je vingertoppen. Ook een kort lontje hebben en zonder reden boos of geïrriteerd uitvallen is niet ongebruikelijk.

2. Slaapproblemen

De spanning zorgt dat je slecht slaapt. Want, noch geestelijk noch lichamelijk neem je afstand en dat wreekt zich. Je ligt ’s nachts te draaien en te woelen. De slaap komt niet of is onrustig. Gevolg? Je bent ’s ochtends niet uitgerust en voelt je daardoor de hele dag vermoeid.

3. Fysieke klachten

De aanhoudende spanning zorgt dat je nek- en schouderspieren steeds gespannen zijn. Daardoor kun je regelmatig kampen met hoofdpijn en klagen over spierpijn. Ook duizeligheid, maagklachten, hartkloppingen en een hoge bloeddruk zijn kenmerken van overspannen zijn.

4. Overmatig piekeren

Je loopt continu te malen. Over van alles en nog wat. Dat doe je niet alleen overdag, maar ook ’s nachts. Je slaapt daardoor moeilijk in en door. Gevolg is dat je je onder andere ontzettend moe voelt.

5. Gebrek aan energie

Je hebt veel minder energie dan gebruikelijk is. Dat is niet vreemd. Want, je slaapt slecht. Mogelijk eet je ook onregelmatig en ongezond. Dat alles heeft zo z’n weerslag op je energieniveau. Die is nihil. Daardoor voel je je ontzettend oververmoeid en lusteloos. Je hebt nergens zin in. Je voelt je uitgeblust en opgebrand.

6. Geen zin in sociaal contact

Een van de kenmerken van overspannen zijn is dat weinig dingen je nog boeien. Zo heb je totaal geen zin om anderen te zien en te spreken. Dat is je eenvoudigweg te veel.

7. Problemen met concentreren

Een slechte concentratie is eveneens een van de kenmerken van overspannen zijn. Veroorzaakt doordat je slecht slaapt, gebrek aan energie hebt en je steeds moe voelt. Hierdoor kun je erg chaotisch en rusteloos worden. Je concentreren op je werk, in het verkeer, thuis en dergelijke kost je enorm veel moeite.

8. Vermoeidheid

Constante vermoeidheid, zelfs na rust of slaap, is een veelvoorkomend symptoom. De persoon voelt zich voortdurend uitgeput en heeft een gebrek aan energie.

9. Verhoogde emotionele reacties

Tranen, woede-uitbarstingen of stemmingswisselingen kunnen frequenter zijn.

10. Verlies van motivatie of interesse

Er kan een gebrek aan interesse zijn in activiteiten die ooit plezierig waren. De persoon kan zich apathisch en ongemotiveerd voelen.

11. Verminderde prestaties op het werk of op school

De persoon kan moeite hebben om de gebruikelijke taken of verantwoordelijkheden te vervullen.

12. Eetlustveranderingen

Er kunnen veranderingen zijn in eetlust en gewicht, inclusief verlies van eetlust of overeten.

Wat kun je doen tegen overspannen zijn?

Herken je enkele kenmerken van overspannen zijn bij jezelf? Maak dan een pas op de plaats en ga zeker niet verder in hetzelfde ritme. Enkele stappen die je kunt nemen om je overspannenheid de baas te worden zijn:

• Accepteer dat je overspannen bent en neem even rust.
• Stoot tijdelijk al je taken en verantwoordelijkheden af.
• Orden je gedachten en schrijf op wat spanningen geeft.
• Begin met yoga- of andere ontspanningsoefeningen om geestelijk en lichamelijk meer rust te ervaren.
• Reserveer elke dag bewust tijd voor jezelf. Doe leuke en ontspannende activiteiten als een hobby uitoefenen, een strandwandeling maken et cetera.
• Ga sporten en ervaar dat bewegen helpt de kenmerken van overspannen zijn (voortijdig) te bestrijden. Immers, als je sport worden je stresshormonen afgevoerd en maak je endorfines aan die je gelukkig stemmen.